Kedi Köpeklerde Mantar Hastalığı Belirtiler ve Tedavisi
KEDİ KÖPEKLERDE MANTAR HASTALIĞI TEDAVİ BELİRTİLER
Kedi ve köpeklerde görülen mantar Tırnağın,kıl ve derinin mantar enfeksiyonudur.kedilerde microsporum canis ve microsporirum felis,köpeklerde microsporom canis ve microsporum gypseum en yoğun olarak görülen mantar türüdür.Bir başka yaygın mantar türü ise trichophton mentagrophytes dir.Kedi ve köpeklerde mantar enfeksiyonları sonbahar aylarında ve 1 yaşından küçüklerde daha sıklıkla görülmektedir.siyamlarda 4.sırada daha sıklıkla görülmektedir.kedilerin mantar enfeksiyonu dışarı çıkmayan ev kedilerindede görülebilir.
Kuru zeminlerde microsporom canis 13 ay,diğer mantar türleri 5-7 yıl canlı kalabilmektedir bu nedenle hijyen önemlidir.
Uzun tüylü kedilerde mantar enfeksiyonu yoğun olarak görülmektedir.Genç kedilerde bağışıklık sistemi güçlü olmadığından daha yoğun olarak görülmektedir.
Kedilerde, derinin yüzeysel kısmında hastalık yapan ve yapmayan mantar etkenleri bulunabilir.persian(iran kedisi),siyam ırkı kedilerde mantar enfeksiyonları yoğun bir şekilde görülmektedir Bunların bir kısmı, kedilerin doğal florasında mevcut olan mikroorganizmalardır, bizler ve kediler için sorun oluşturmaz. Bir kısmı da, derinin yüzeysel mantar enfeksiyonlarını meydana getirir. Bu organizmalardan trikofiti etken olarak karşımıza çıkmaktadır.Kedilerde en çok trikofiti görülmektedir.Kedi ve köpeklerde mantar enfeksiyonunda alınan kültür örnekleri 10 günde çıkmaktadır.Etken kedilerin tüylerin ve pençelerin yüzeyinde yaşamaktadır enfecte olmuş tüylerin etrafında kümeler halinde oluşur ve mikroskopla %10 KOH sulandırılmasıyla rahatlıkla mantar sporları görülmektedir.Kedilerde ve köpeklerde sağlam deri mantar enfeksiyonuna direnç gösterir.Sağlıklı kedi ve köpeklerde dermofitlerin görülme olasılığı yüksektir.
Kedi ve köpeklerde mantar enfeksiyonu kontak yolla veya bulaşık malzemelerle meydana gelir. İran kedileri bu mikroorganizma için özel bir rezervuar oluşturur. Hastalığın oluşumunda kedinin genel durumundaki bozukluk, ithal edilmiş yavru kedi olması, bir takım başka enfeksiyonları geçirmiş ve zayıf düşmüş olması,özellikle mantar etkeni bulaşmış tarak,makas ve fırçalarla bulaşabilmektedir buda birden fazla kedisi olanlar için kontamine kaynağıdır. hormon tedavileri ve stres, zayıflık, beslenme bozuklukları ciddi şekilde faktördür. Unutulmaması gerekir ki, ülkemize yavru ithal İran Kedileri ile girişi büyük oranda artmıştır.kendisini sınırlandıran bir hastalıktır mantar enfeksiyonları ama çok nadir de olsa tedavide geç kalınmış vakalarda tedaviden sonuç alınmayabilir.kedi ve köpeklerde mantar hastalığı tedaviden sonra6-7 ay içinde nüks edebilir.
Kedilerde mantar hastalığı en yoğun olarak görülen deri rahatsızlığı olarak karşımıza çıkar.kedide Simetrik kellik ve felin aknesi ile karışabilir..Köpeklerde mantar hastalığı kedilere göre daha az oranda görülmektedir.ayırcı tanıda deyişik hastalıklarla karışabilir.köpeklerde piyoderma,bağışıklık sistemi ile ilğili hastalıklar,uyuz,yoğun ve yanlış şampuanlarla yıkamalarda aşırı kepeklenme,enjeksiyon sonrası bölgesel tüy dökülmesi vs Kedilerde psikolojik dermatitle,pire ısırıklarıyla,deride kıl gelişimi sırasında akıntıların oluşması vs yalama dermatitisi,neoplazmalarla karışabilmektedir. Klinik vakalarda hemen pire tedavisi yapılması gerekmektedir.ayrıca bölgelerin çamaşır suyu dezenfektanıyla yapılması,tüylerin ise elektri süpürgeyle vakumla alınması faydalıdır.Tedavi sırasında mantarlı kedi ve köpeklerin hareket alanları tek bir odayla sınırlandırılması faydalıdır.
Tanıda klinik bulğular,dermatofit test(DTM),kazıntı alınarak(kıl veya pullardan) labratuvarda üretilerek türünün belirlenmesi DTM kültür yapılır.Bazı durumlarda dokudan kültür yapılması gerekebilir.Wood lambasında yeşil-sarı florosan verir wood lambasının karanlık bir ortamda 5 dakika boyunca tutulmasıyla pozitif kıllar yeşil florans vermesiyle teşhis konulabilir bu yöntemin faydası hızlı olamasıdır çünkü kepek vs örneklerin labratuvar tetkikleri ve kültürleri uzun sürede çıkmaktadır veteriner hekime zaman kazandırması açısından önemlidir,diğer dermatofitler florasan ışığı vermezler.
Belirtiler
Hastalık etkeni dış ortama son derece dayanıklıdır.klinik tablo kimilerinde çok şiddetli olurken kimi kedilerde çok hafif olarak seyretmektedir.bölgelerde pullanma ve yanğı görülebilmektedirMantar kedi ve köpeklerde pek çok değişik klinik belirtilerle ortaya çıkabilir. Bu göz önünde bulundurulmalıdır. Lezyonlar; baş,boyun, kulak dipleri, patiler ve vücudun muhtelif yerlerine yerleşebilir. lezyonlar 1-4 çaplı olabilir.Mantar enfeksiyonu çok genç veya yaşlı köpeklerde ,kedi barınaklarında ,pet şhoplarda,kedi otellerinde daha yoğun oranda görülmektedir. . Dökülme, sınırları belirgin ve lokal odaklar şeklindedir ve odaklar çoğu zaman dairesel bir görüntü oluştururlar. Zamanla tüysüz alanlar genişler ve birbirleriyle birleşir. Kaşıntı ve kızarıklık görülebilecek diğer bulgulardandır ve hastalık genellikle hızlı yayılma eğilimindedir.
-Kaşıntı ve kızarıklık mevcuttur.Kaşıntı deyişken olabilir.
-Kıllarda dökülme meydana gelebilir.kıllarda kırılma,kepeklenme görülebilir.
-Ve 1 cm yarı çaplı büyüklükten, bir el ayası büyüklüğüne varan oranlarda lezyonlar yapabilir.
Köpeklerde tırnaklarda kuruma dökülme,kulak içi enfeksiyonları,kabuklanmalar görülür.Kedi ve köpeklerde nadirde olsa vücutta hem mantar hem uyuz etkenleri aynı anda görülebilir.Bu tür durumlarda tedavide tek yönlü seçimler yanlış olabilir.
,kedi köpek kulak kanalında oldukça sık görülür.yavru kedilerde daha yoğun görülmektedir.Köpeklerde beagle,s.cocer(düşük kulaklı köpeklerde)daha sık görülür.Kulağın anatomik olarak düşük olması hava almayı engellemekte buda mantar etkeninin oluşması için uyğun flora oluşturmaktadır.Köpeklerde yüzmeyi sevenlerde yüzme sonrası kulak temizliği yapılmayanlarda daha sık görülür.Bu köpeklerde tedavide kulak temizleyiciler,kurutucu tozlar ve özel kulak damlaları kullanmak gerekir.kedi ve köpeklerin kulak mantarları inatçıdır tekrar nüks edebilir.Belirtiler kedi köpek kulak mantarlarında kaşıntı,pis kokulu akıntı,ağrı duygusu,başın duruşunda özellikle o tarafta doğru eğimli olması,ateş görülebilir.
Kesin tanı, klinik muayene ve deri biyopsisi ile konulabilir.
Tedavi
Kedi ve köpek mantarı Tedaviye inatçı bir mantar türüdür.Kedi ve köpeklerde mantar tedavisi zordur.Veteriner Hekiminizin seçeceği uygun kremler veya tabletlerle tedavi sürdürülür. Gerekirse kılların kesimi ve dezenfeksiyon yapılır. İnatçılı gösteren vakalarda son yıllarda piyasaya çıkan Biocan M gibi aşılardan da faydalınabilir micanfin adlı aşı 15 gün ara ile 2 doz halinde uygulanmalıdır.Kedi ve köpeklerde mantar hastalığı tedavi sırasında hasta olanlar diğerlerinden ayrılmalıdır aksi taktirde onlarada geçebilir.KEDİ ve köpek mantar hastalığında kesinlikle kortizon kullanılmamalı bu mantarlı lezyonları artırmaktadır.Çevre dezenfeksiyonu yapılmalıdır.Traş özellikle mantar etkeninin bulunduğu alanların etrafı traş yapılır .Hızlı yayılan mantar tiplerinde ilaçlı şampuanlarla yıkama yapılmalıdır bu konuda kesinlikle veteriner hekiminize danışınız miktar ve süre kiloya göre hesaplanmalıdır zehirlenme olabilir.inatçı ve yayılan vakalarda oral mantar tabletleri kullanılabilir.Tedaviler 4-8 hafta boyunca devam edilmelidir mantarlı kedi ve köpeğin bulunduğu ortamlar 15 günde bir dezenfekte edilir.kedi köpek mantar hastalığı merhemlerde kullanılabilir,ama yaygın mantarlarda pek tercih edilmemelidir.Tedavide biotin ve b kopleks vitaminleri,açık yaralı vakalarda antibiyotik kullanımı gerekebilir.İzmir bornova bölgesindeki veteriner kliniğimize haftada ortalama 6-7 vakka özellikle kediler köpeklere oranla daha yüksek oranda tedavi için başvurmaktadır.Teşhiste kullanılan wood lambası veteriner kliniğimizde yoğun olarak kullanılmaktadır.Mantar aşısı uyguladığımız vakalarda %80 başarı sağlanmaktadır.
Unutulmamalıdır ki; trikofiti enfeksiyona yapısı müsait olan insanlara da bulaşabilir.Sağlıklı ciltlere bulaşması daha zordur.
Kedi ve köpeklerde görülen mantar Tırnağın,kıl ve derinin mantar enfeksiyonudur.kedilerde microsporum canis ve microsporirum felis,köpeklerde microsporom canis ve microsporum gypseum en yoğun olarak görülen mantar türüdür.Bir başka yaygın mantar türü ise trichophton mentagrophytes dir.Kedi ve köpeklerde mantar enfeksiyonları sonbahar aylarında ve 1 yaşından küçüklerde daha sıklıkla görülmektedir.siyamlarda 4.sırada daha sıklıkla görülmektedir.kedilerin mantar enfeksiyonu dışarı çıkmayan ev kedilerindede görülebilir.
Kuru zeminlerde microsporom canis 13 ay,diğer mantar türleri 5-7 yıl canlı kalabilmektedir bu nedenle hijyen önemlidir.
Uzun tüylü kedilerde mantar enfeksiyonu yoğun olarak görülmektedir.Genç kedilerde bağışıklık sistemi güçlü olmadığından daha yoğun olarak görülmektedir.
Kedilerde, derinin yüzeysel kısmında hastalık yapan ve yapmayan mantar etkenleri bulunabilir.persian(iran kedisi),siyam ırkı kedilerde mantar enfeksiyonları yoğun bir şekilde görülmektedir Bunların bir kısmı, kedilerin doğal florasında mevcut olan mikroorganizmalardır, bizler ve kediler için sorun oluşturmaz. Bir kısmı da, derinin yüzeysel mantar enfeksiyonlarını meydana getirir. Bu organizmalardan trikofiti etken olarak karşımıza çıkmaktadır.Kedilerde en çok trikofiti görülmektedir.Kedi ve köpeklerde mantar enfeksiyonunda alınan kültür örnekleri 10 günde çıkmaktadır.Etken kedilerin tüylerin ve pençelerin yüzeyinde yaşamaktadır enfecte olmuş tüylerin etrafında kümeler halinde oluşur ve mikroskopla %10 KOH sulandırılmasıyla rahatlıkla mantar sporları görülmektedir.Kedilerde ve köpeklerde sağlam deri mantar enfeksiyonuna direnç gösterir.Sağlıklı kedi ve köpeklerde dermofitlerin görülme olasılığı yüksektir.
Kedi ve köpeklerde mantar enfeksiyonu kontak yolla veya bulaşık malzemelerle meydana gelir. İran kedileri bu mikroorganizma için özel bir rezervuar oluşturur. Hastalığın oluşumunda kedinin genel durumundaki bozukluk, ithal edilmiş yavru kedi olması, bir takım başka enfeksiyonları geçirmiş ve zayıf düşmüş olması,özellikle mantar etkeni bulaşmış tarak,makas ve fırçalarla bulaşabilmektedir buda birden fazla kedisi olanlar için kontamine kaynağıdır. hormon tedavileri ve stres, zayıflık, beslenme bozuklukları ciddi şekilde faktördür. Unutulmaması gerekir ki, ülkemize yavru ithal İran Kedileri ile girişi büyük oranda artmıştır.kendisini sınırlandıran bir hastalıktır mantar enfeksiyonları ama çok nadir de olsa tedavide geç kalınmış vakalarda tedaviden sonuç alınmayabilir.kedi ve köpeklerde mantar hastalığı tedaviden sonra6-7 ay içinde nüks edebilir.
Kedilerde mantar hastalığı en yoğun olarak görülen deri rahatsızlığı olarak karşımıza çıkar.kedide Simetrik kellik ve felin aknesi ile karışabilir..Köpeklerde mantar hastalığı kedilere göre daha az oranda görülmektedir.ayırcı tanıda deyişik hastalıklarla karışabilir.köpeklerde piyoderma,bağışıklık sistemi ile ilğili hastalıklar,uyuz,yoğun ve yanlış şampuanlarla yıkamalarda aşırı kepeklenme,enjeksiyon sonrası bölgesel tüy dökülmesi vs Kedilerde psikolojik dermatitle,pire ısırıklarıyla,deride kıl gelişimi sırasında akıntıların oluşması vs yalama dermatitisi,neoplazmalarla karışabilmektedir. Klinik vakalarda hemen pire tedavisi yapılması gerekmektedir.ayrıca bölgelerin çamaşır suyu dezenfektanıyla yapılması,tüylerin ise elektri süpürgeyle vakumla alınması faydalıdır.Tedavi sırasında mantarlı kedi ve köpeklerin hareket alanları tek bir odayla sınırlandırılması faydalıdır.
Tanıda klinik bulğular,dermatofit test(DTM),kazıntı alınarak(kıl veya pullardan) labratuvarda üretilerek türünün belirlenmesi DTM kültür yapılır.Bazı durumlarda dokudan kültür yapılması gerekebilir.Wood lambasında yeşil-sarı florosan verir wood lambasının karanlık bir ortamda 5 dakika boyunca tutulmasıyla pozitif kıllar yeşil florans vermesiyle teşhis konulabilir bu yöntemin faydası hızlı olamasıdır çünkü kepek vs örneklerin labratuvar tetkikleri ve kültürleri uzun sürede çıkmaktadır veteriner hekime zaman kazandırması açısından önemlidir,diğer dermatofitler florasan ışığı vermezler.
Belirtiler
Hastalık etkeni dış ortama son derece dayanıklıdır.klinik tablo kimilerinde çok şiddetli olurken kimi kedilerde çok hafif olarak seyretmektedir.bölgelerde pullanma ve yanğı görülebilmektedirMantar kedi ve köpeklerde pek çok değişik klinik belirtilerle ortaya çıkabilir. Bu göz önünde bulundurulmalıdır. Lezyonlar; baş,boyun, kulak dipleri, patiler ve vücudun muhtelif yerlerine yerleşebilir. lezyonlar 1-4 çaplı olabilir.Mantar enfeksiyonu çok genç veya yaşlı köpeklerde ,kedi barınaklarında ,pet şhoplarda,kedi otellerinde daha yoğun oranda görülmektedir. . Dökülme, sınırları belirgin ve lokal odaklar şeklindedir ve odaklar çoğu zaman dairesel bir görüntü oluştururlar. Zamanla tüysüz alanlar genişler ve birbirleriyle birleşir. Kaşıntı ve kızarıklık görülebilecek diğer bulgulardandır ve hastalık genellikle hızlı yayılma eğilimindedir.
-Kaşıntı ve kızarıklık mevcuttur.Kaşıntı deyişken olabilir.
-Kıllarda dökülme meydana gelebilir.kıllarda kırılma,kepeklenme görülebilir.
-Ve 1 cm yarı çaplı büyüklükten, bir el ayası büyüklüğüne varan oranlarda lezyonlar yapabilir.
Köpeklerde tırnaklarda kuruma dökülme,kulak içi enfeksiyonları,kabuklanmalar görülür.Kedi ve köpeklerde nadirde olsa vücutta hem mantar hem uyuz etkenleri aynı anda görülebilir.Bu tür durumlarda tedavide tek yönlü seçimler yanlış olabilir.
,kedi köpek kulak kanalında oldukça sık görülür.yavru kedilerde daha yoğun görülmektedir.Köpeklerde beagle,s.cocer(düşük kulaklı köpeklerde)daha sık görülür.Kulağın anatomik olarak düşük olması hava almayı engellemekte buda mantar etkeninin oluşması için uyğun flora oluşturmaktadır.Köpeklerde yüzmeyi sevenlerde yüzme sonrası kulak temizliği yapılmayanlarda daha sık görülür.Bu köpeklerde tedavide kulak temizleyiciler,kurutucu tozlar ve özel kulak damlaları kullanmak gerekir.kedi ve köpeklerin kulak mantarları inatçıdır tekrar nüks edebilir.Belirtiler kedi köpek kulak mantarlarında kaşıntı,pis kokulu akıntı,ağrı duygusu,başın duruşunda özellikle o tarafta doğru eğimli olması,ateş görülebilir.
Kesin tanı, klinik muayene ve deri biyopsisi ile konulabilir.
Tedavi
Kedi ve köpek mantarı Tedaviye inatçı bir mantar türüdür.Kedi ve köpeklerde mantar tedavisi zordur.Veteriner Hekiminizin seçeceği uygun kremler veya tabletlerle tedavi sürdürülür. Gerekirse kılların kesimi ve dezenfeksiyon yapılır. İnatçılı gösteren vakalarda son yıllarda piyasaya çıkan Biocan M gibi aşılardan da faydalınabilir micanfin adlı aşı 15 gün ara ile 2 doz halinde uygulanmalıdır.Kedi ve köpeklerde mantar hastalığı tedavi sırasında hasta olanlar diğerlerinden ayrılmalıdır aksi taktirde onlarada geçebilir.KEDİ ve köpek mantar hastalığında kesinlikle kortizon kullanılmamalı bu mantarlı lezyonları artırmaktadır.Çevre dezenfeksiyonu yapılmalıdır.Traş özellikle mantar etkeninin bulunduğu alanların etrafı traş yapılır .Hızlı yayılan mantar tiplerinde ilaçlı şampuanlarla yıkama yapılmalıdır bu konuda kesinlikle veteriner hekiminize danışınız miktar ve süre kiloya göre hesaplanmalıdır zehirlenme olabilir.inatçı ve yayılan vakalarda oral mantar tabletleri kullanılabilir.Tedaviler 4-8 hafta boyunca devam edilmelidir mantarlı kedi ve köpeğin bulunduğu ortamlar 15 günde bir dezenfekte edilir.kedi köpek mantar hastalığı merhemlerde kullanılabilir,ama yaygın mantarlarda pek tercih edilmemelidir.Tedavide biotin ve b kopleks vitaminleri,açık yaralı vakalarda antibiyotik kullanımı gerekebilir.İzmir bornova bölgesindeki veteriner kliniğimize haftada ortalama 6-7 vakka özellikle kediler köpeklere oranla daha yüksek oranda tedavi için başvurmaktadır.Teşhiste kullanılan wood lambası veteriner kliniğimizde yoğun olarak kullanılmaktadır.Mantar aşısı uyguladığımız vakalarda %80 başarı sağlanmaktadır.
Unutulmamalıdır ki; trikofiti enfeksiyona yapısı müsait olan insanlara da bulaşabilir.Sağlıklı ciltlere bulaşması daha zordur.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kedi Köpeklerde Mantar Hastalığı Belirtiler ve Tedavisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Vet.Hek.Tolgay AYTAR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Vet.Hek.Tolgay AYTAR'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
32 Beğeni 
Yazan Uzman
|
kedi mantar, köpek mantar, mantar tedavisi, kedi mantar tedavisi, kedi mantarı, köpek mantar hastalığı, köpek mantar tedavisi, mantar aşısı
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
