Tuvalet Eğitimi
Çocuğun tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösteren işaretler
• Oturma, çömelme, yürüme hareketlerini yapabiliyor olması.
• Kıyafetlerini çıkarabilmesi/çıkarmaya çaba göstermesi.
• Söylenenleri/verilen tavsiyeleri alabilecek iletişim seviyesinde olması.
• Kendisini sözel ya da davranışsal olarak ifade edebiliyor olması.
• Bez kullanıyor olmaktan rahatsızlık duyduğuna dair mesajlar veriyor olması.
• Tutma-bırakma kas becerilerindeki gelişim açısından 28 aylıktan büyük olması.
• Ev ve okul hayatında rutinlerin oturmuş olması.
• Su ile oynamayı/ tuvalette zaman geçirmeyi seviyor olması.
• Başkalarından gelen olumlu pekiştireçler ile davranışını arttırabiliyor olması. (övgü, sarılma, tebrik etme gibi mesajlar sonrası öğrenilen davranışı sıklaştırması).
• Ailenin hazır olması/ bakan kişilerle ya da okulla koordineli gidebiliyor olması.
Tuvalet eğitimi nasıl yapılmalıdır?
• Uygun zamana karar verdikten sonra çocukla artık büyüdüğünü ve büyükler gibi tuvaleti kullanabileceği için bezi bırakacağınızı, böylelikle çok rahatlayacağını hatta okuldaki bezli çocuklara/kardeşi varsa kardeşine örnek olabileceği içerikli motivasyon konuşması yapılabilir.
• Lazımlık kullanılabilir. Lazımlığın yerde durması ve çocuğun ayaklarının yere basıyor olması önemlidir. Başlarda lazımlığı odasında, salonda, koridorda vs. kullanması sorun teşkil etmemelidir. Gelişme basamaklarına göre adım adım kullanacağı zaman banyoya götürmeye teşvik edilebilir.
• Sonuca ulaşılmasa bile lazımlıkta/tuvalette her oturuşu övülebilir.
• Sevdiği kahramanların figürlerini süsleyen külotlar alınabilir. Özendirmek için ayıcığına ya da bebeklerine de giydirilip lazımlık/tuvalet kullandığı evcilik oyunları oynattırılabilir.
• Tuvalette zaman geçirip o alanı olumlu anlar ile eşleştirmesi önemlidir. Bu nedenle yaptığınız sulu boya çalışmasını dahi tuvalet eğitimi vurgusu yapmadan, o alanda yapabilirsiniz.
• Klozetin içini gösterip, sifona basmayı zevkli hale getirmek avantaj olacaktır.
• Gaitasını çamaşırına yaptığında beraber tuvalete atıp, sifonu çekilebilir.
• Çişi ya da kakası geldiği hissedildiğinde hemen tuvalet/lazımlık önerisi yapılmalıdır.
• Cesaretlendirmek ve güvendiğinizi göstermek bu süreçte oldukça önemlidir.
• Kaç saat aralıklarla tuvaletini yaptığını tespit etmeye çalışılmalıdır, o zaman aralığına yakın hatırlatmalar ve teklifler yapılmalıdır.
• Başlarda tuvaleti olduğunu belirtip koşarak tuvalete gidebilir fakat tuvaletini yapmayabilir ya da tuvaletini yaptıktan sonra geldiğini belirtebilir. Bunlar oldukça normaldir, endişelenmeyin.
• Kakasını yapmaktan korkabilir, kesinlikle zorlanmamalıdır, anlaşıldığını hissetmelidir. Kabızlık durumunda bağırsak yumuşatıcılar ya da tavsiye besinler için doktorunuza danışın.
• Gece tuvalet eğitimi için belirli aralıklarla tuvalete kaldırılmalıdır. Kuru kalma süresini olabildiğince uzatmaya çalışmak, yatmaya yakın olabildiğince az sıvı almasını sağlamak önemlidir.
*Tuvalet eğitiminde çocukların psikolojik gelişimleri için en önemli husus; nelerin yapılmaması gerektiğini biliyor olmaktır.*
Tuvalet eğitimi sırasında neler yapılmamalıdır?
• Hazır olmaya dair sinyaller vermeyen çocuğunuzun bezini asla atmayın. İlk işaretler çocuktan gelmelidir.
• Çocuğun duyabileceği ortamlarda asla bez bırakma süreci ile ilgili kaygılarınızı konuşmayın. Sizin kaygılı olduğunuzu bilmesi, yapabileceğine olan inancını azaltır.
• Yaşanan kazalarda çocuk asla utandırılmamalıdır. “Böyle durumlar yaşanabilir, bir dahakinde tuvalete geliriz” mesajı mutlaka verilmelidir.
• Tuvalete giderken aceleci olmayın. Bu konuda hep acele etmesine sebep olabilirsiniz.
• Her adımında övmek ve yapabildiğini çocuğa hissettirmek çok önemlidir fakat övgüler çok abartılı olmamalıdır; çocuk hayatındaki en önemli konunun tuvaletini tutup bırakmak olduğunu düşünmemelidir.
• Kardeşinin olması, taşınacak olmak, yeni okula başlamak vs. gibi önemli yaşam değişiklikleri ile aynı sürece denk gelmemelidir.
• Her çocuğun fiziksel ve psikolojik süreçlerinin farklı olduğu unutulmamalıdır; başka çocuklarla karşılaştırma yapılmamalıdır.
• Tuvalet eğitimini kazansa bile 6 yaşına kadar strese ya da kullandığı ilaçlara bağlı kazaların olabileceği unutulmamalıdır.
• Gece kazaları geç sonlanır; anne-baba sık sık uyandırmalıdır; dolayısıyla yoğun çalışılan bir dönemde ise aile, tuvalet eğitimine başlamamalıdır.
• Sabırsız davranıp, “daha erkenmiş” düşüncesi ile asla bezi tekrar bağlamayın.
• Alıştırma külotlarının bezden bir farkı yoktur; çocuk yine çişini altına yapabilecektir; tercih etmemelisiniz.
• Oturma, çömelme, yürüme hareketlerini yapabiliyor olması.
• Kıyafetlerini çıkarabilmesi/çıkarmaya çaba göstermesi.
• Söylenenleri/verilen tavsiyeleri alabilecek iletişim seviyesinde olması.
• Kendisini sözel ya da davranışsal olarak ifade edebiliyor olması.
• Bez kullanıyor olmaktan rahatsızlık duyduğuna dair mesajlar veriyor olması.
• Tutma-bırakma kas becerilerindeki gelişim açısından 28 aylıktan büyük olması.
• Ev ve okul hayatında rutinlerin oturmuş olması.
• Su ile oynamayı/ tuvalette zaman geçirmeyi seviyor olması.
• Başkalarından gelen olumlu pekiştireçler ile davranışını arttırabiliyor olması. (övgü, sarılma, tebrik etme gibi mesajlar sonrası öğrenilen davranışı sıklaştırması).
• Ailenin hazır olması/ bakan kişilerle ya da okulla koordineli gidebiliyor olması.
Tuvalet eğitimi nasıl yapılmalıdır?
• Uygun zamana karar verdikten sonra çocukla artık büyüdüğünü ve büyükler gibi tuvaleti kullanabileceği için bezi bırakacağınızı, böylelikle çok rahatlayacağını hatta okuldaki bezli çocuklara/kardeşi varsa kardeşine örnek olabileceği içerikli motivasyon konuşması yapılabilir.
• Lazımlık kullanılabilir. Lazımlığın yerde durması ve çocuğun ayaklarının yere basıyor olması önemlidir. Başlarda lazımlığı odasında, salonda, koridorda vs. kullanması sorun teşkil etmemelidir. Gelişme basamaklarına göre adım adım kullanacağı zaman banyoya götürmeye teşvik edilebilir.
• Sonuca ulaşılmasa bile lazımlıkta/tuvalette her oturuşu övülebilir.
• Sevdiği kahramanların figürlerini süsleyen külotlar alınabilir. Özendirmek için ayıcığına ya da bebeklerine de giydirilip lazımlık/tuvalet kullandığı evcilik oyunları oynattırılabilir.
• Tuvalette zaman geçirip o alanı olumlu anlar ile eşleştirmesi önemlidir. Bu nedenle yaptığınız sulu boya çalışmasını dahi tuvalet eğitimi vurgusu yapmadan, o alanda yapabilirsiniz.
• Klozetin içini gösterip, sifona basmayı zevkli hale getirmek avantaj olacaktır.
• Gaitasını çamaşırına yaptığında beraber tuvalete atıp, sifonu çekilebilir.
• Çişi ya da kakası geldiği hissedildiğinde hemen tuvalet/lazımlık önerisi yapılmalıdır.
• Cesaretlendirmek ve güvendiğinizi göstermek bu süreçte oldukça önemlidir.
• Kaç saat aralıklarla tuvaletini yaptığını tespit etmeye çalışılmalıdır, o zaman aralığına yakın hatırlatmalar ve teklifler yapılmalıdır.
• Başlarda tuvaleti olduğunu belirtip koşarak tuvalete gidebilir fakat tuvaletini yapmayabilir ya da tuvaletini yaptıktan sonra geldiğini belirtebilir. Bunlar oldukça normaldir, endişelenmeyin.
• Kakasını yapmaktan korkabilir, kesinlikle zorlanmamalıdır, anlaşıldığını hissetmelidir. Kabızlık durumunda bağırsak yumuşatıcılar ya da tavsiye besinler için doktorunuza danışın.
• Gece tuvalet eğitimi için belirli aralıklarla tuvalete kaldırılmalıdır. Kuru kalma süresini olabildiğince uzatmaya çalışmak, yatmaya yakın olabildiğince az sıvı almasını sağlamak önemlidir.
*Tuvalet eğitiminde çocukların psikolojik gelişimleri için en önemli husus; nelerin yapılmaması gerektiğini biliyor olmaktır.*
Tuvalet eğitimi sırasında neler yapılmamalıdır?
• Hazır olmaya dair sinyaller vermeyen çocuğunuzun bezini asla atmayın. İlk işaretler çocuktan gelmelidir.
• Çocuğun duyabileceği ortamlarda asla bez bırakma süreci ile ilgili kaygılarınızı konuşmayın. Sizin kaygılı olduğunuzu bilmesi, yapabileceğine olan inancını azaltır.
• Yaşanan kazalarda çocuk asla utandırılmamalıdır. “Böyle durumlar yaşanabilir, bir dahakinde tuvalete geliriz” mesajı mutlaka verilmelidir.
• Tuvalete giderken aceleci olmayın. Bu konuda hep acele etmesine sebep olabilirsiniz.
• Her adımında övmek ve yapabildiğini çocuğa hissettirmek çok önemlidir fakat övgüler çok abartılı olmamalıdır; çocuk hayatındaki en önemli konunun tuvaletini tutup bırakmak olduğunu düşünmemelidir.
• Kardeşinin olması, taşınacak olmak, yeni okula başlamak vs. gibi önemli yaşam değişiklikleri ile aynı sürece denk gelmemelidir.
• Her çocuğun fiziksel ve psikolojik süreçlerinin farklı olduğu unutulmamalıdır; başka çocuklarla karşılaştırma yapılmamalıdır.
• Tuvalet eğitimini kazansa bile 6 yaşına kadar strese ya da kullandığı ilaçlara bağlı kazaların olabileceği unutulmamalıdır.
• Gece kazaları geç sonlanır; anne-baba sık sık uyandırmalıdır; dolayısıyla yoğun çalışılan bir dönemde ise aile, tuvalet eğitimine başlamamalıdır.
• Sabırsız davranıp, “daha erkenmiş” düşüncesi ile asla bezi tekrar bağlamayın.
• Alıştırma külotlarının bezden bir farkı yoktur; çocuk yine çişini altına yapabilecektir; tercih etmemelisiniz.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Tuvalet Eğitimi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Gözde ALPER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Gözde ALPER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
