Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu,
aşırı hareketlilik, istekleri erteleyememe (impulsivite) ve dikkat sorunlarıyla kendini gösteren bir psikiyatrik bozukluktur
Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu tanısının konulabilmesi için: belirtilerin 7 yaşından önce başlaması, en az 6 aydan beri devam ediyor olması,ve hem okulda hem de evde sürüyor olması gerekir.
Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu tanısı,çocuk ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğinde uzman bir ekip tarafından konur.
▪ Nasıl meydana geldiğine dair yapılan araştırmalar kesin sonuçlara ulaşmamış olmasına karşın kalıtımın en büyük etken olduğu görülmüştür.
Hamilelik döneminde alkol ve sigara kullanımı
DEHB’İN NEDENLERİ
▪ Annenin geçirdiği hastalıklar
▪ Doğum sırasında yaşanan sorunlar
▪ Çocuğun geçirdiği kaza ve travmalar
DEHB’İN GÖRÜLME ŞEKİLLERİ
Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu 3 şekilde görülür:
1) Dikkat eksikliği ön planda
2) Aşırı hareketlilik ön planda
İkisi birlikte
DİKKAT EKSİKLİĞİ
Dikkatin bir noktaya toplanmasında güçlük, dış uyaranlarla dikkatin çok kolay dağılması, unutkanlık ve düzensizlik gibi belirtiler dikkat sorununun olduğunu gösterir.
AŞIRI HAREKETLİLİK
Çocuğun hareketliliğinin, kendi yaşıtları ile karşılaştırıldığında belirgin düzeyde daha fazla olması durumudur.
DÜRTÜSELLİK
Acelecilik, istekleri ertelememe,
sorulan sorulara çok çabuk cevap verme,
sırasını beklemede güçlük çekme
gibi özellikler dürtüsellik sorunu
olduğunu gösterir.
DEHB’İN BELİRTİLERİ
a)Aşırı hareketliliğin ön planda olduğu tür:
▪ Çoğu zaman kıpır kıpırdır.
▪ Sınıfta ya da oturması beklenen diğer durumlarda oturduğu yerden kalkar.
▪ Sürekli hareket halindedir, bir motor tarafından sürülüyormuş gibi davranır.
▪ Çok konuşur.
▪ Etkinliklere ve oyunlara katılma zorluğu yaşar.
b)Dikkat eksikliğinin ön planda olduğu tür:
▪ Yönergeleri takip edemez.
▪ Ödevlerini ve yaptığı işleri tamamlamakta zorluk çeker.
▪ Dikkatini ayrıntılara veremez.
▪ Dikkati dış uyaranlarla kolayca dağılır. Sürekli mental (zeka) çaba gerektiren görevlerden kaçınır.
▪ Sahip olduğu eşyaları sık sık kaybeder, çoğu zaman unutkandır.
Kendisine konuşulduğunda çoğu zaman dinlemiyormuş gibi görünür.
NOT:
Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu olan çocukların zeka düzeyleri normal ve normale yakın olmasına rağmen okulda başarılı olamayabilirler.
DEHB’ye çoğunlukla öğrenme güçlüğü eşlik eder.
Özellikle matematiği anlama, kavrama ve çözmede zorlanırlar.
DEHB OLAN ÇOCUKLARA NASIL YARDIM EDİLEBİLİR?
▪ DEHB doğru ve erken tanı konduğunda hızlı ve kolay tedavi edilebilen bir bozukluktur.
▪ DEHB olan öğrenciler ön sıralara ve kendine örnek olabilecek bir arkadaşının yanına oturtulmalıdır.
▪ Kendilerine verilen görevlerin küçük parçalara ayrılması onların performansını artıracaktır.
▪ Sınıf içinde ara sıra göz teması kurulmalı, omuzuna dokunulmalıdır.
▪ Ev ödevlerinin miktarı azaltılmalıdır.
▪ Verilen yönergeler açık ve anlaşılır olmalıdır.
▪ Olumlu davranışları hemen ödüllendirilmelidir. Uygunsuz davranışları, ani tepkiler göstermeden ve azarlamadan kınanabilir.
▪ Ceza amacı ile dersten çıkarmak uygun bir yöntem değildir.
▪ Özensiz ve acele yaptığı işleri tekrar kontrol etmesini isteyebilirsiniz.
▪ Görevleri sırasında kısa molalar vermesine izin verebilirsiniz.
▪
▪ NOT:
▪ DEHB olan çocukların, %75’inde yaş ilerledikçe hiperaktivite, kolay uyarılabilirlik ve dürtüsel davranışlar en aza inerek tamamen ortadan kalkar. Ancak dikkat eksikliği yaşam boyu devam eder.
▪
▪
▪
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olanların iyi bir yönlendirme ile yararlanılabilecekleri veya ortaya çıkarabilecekleri olumlu yanları da vardır.
Tarihte yer edinmiş olan Thomas Edison, Benjamin Franklin, Albert Einstein, Ernest Hemingway ve Dustin Hoffman ‘ın Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu oldukları konusunda uzmanlar arasında görüş birliği vardır.
DEHB OLANLARIN OLUMLU ÖZELLİKLERİ
■ Enerjik olma
■ Yaratıcılık
■ Sıcak kanlılık,cana yakın olma
■ Hoşgörülü olma (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda)
■ Esneklik
■ İyi bir espri yeteneğine sahip olma
■ Risk alabilme (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda)
■ İnsanlara kolaylıkla güvenebilme (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda)
■
■ Erişkinlerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu’na Sıklıkla Eşlik Eden Özellikler
■
■ Yeterli düzeyde başarılı olmadığını, hedeflerine ulaşamadığını düşünme
■ Bir işe başlamada güçlük çekme, sık sık erteleme
■ Bir anda birçok işle uğraşma, onları takip etme ve bitirmede güçlük çekme
■ Yerinin ve zamanının uygun olduğunu hesaplamadan aklına gelenleri hemen söyleme
■ Sık sık büyük heyecanlar peşinde koşma
■ Boşluk duygusuna ve sıkıntıya katlanamama
■ Herkes tarafından izlenen yolları ve kuralları uygulamamak
■ Sabırsızlık, engellenme eşiğinin düşük olması
■ Dürtüsellik (düşünmeden hareket etme)
■ Kendini güvensiz hissetme
■ Sık sık mizaç değişikliklerinin olması
■ Aniden parlama, tepki gösterme
Düşük benlik saygısı
• Sık sık parmak çıtırdatma, şıklatma veya parmaklarla bir yerlere vurma
• Sık sık iş değiştirme
• Strese dayanamama
• Zamanı kullanmakta sorun yaşama
• Unutkanlık
• Sözel saldırganlık
• Fiziksel saldırganlık
• Alkol kötüye kullanımı (sık veya sorunlu alkol kullanımı; örneğin, alkol almaya başlayınca sorun çıkartma, elindeki tüm içkiyi bitirmeden sonlandıramama)
• Uyuşturucu madde veya ilaç kötüye kullanımı
• Yasalarla başının belaya girmesi
• Depresyon
• Kendine zarar verici davranışlarda bulunma
• Herhangi bir neden yokken sinirli ve gergin olma
• İşinden zevk almada güçlük
• Hayal kırıklığına uğranmış hissetme
• Uzun süreden beri devam eden mutsuzluk hissi
• Kendi kapasitesine uyumlu bir düzeye ulaşamama
aşırı hareketlilik, istekleri erteleyememe (impulsivite) ve dikkat sorunlarıyla kendini gösteren bir psikiyatrik bozukluktur
Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu tanısının konulabilmesi için: belirtilerin 7 yaşından önce başlaması, en az 6 aydan beri devam ediyor olması,ve hem okulda hem de evde sürüyor olması gerekir.
Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu tanısı,çocuk ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğinde uzman bir ekip tarafından konur.
▪ Nasıl meydana geldiğine dair yapılan araştırmalar kesin sonuçlara ulaşmamış olmasına karşın kalıtımın en büyük etken olduğu görülmüştür.
Hamilelik döneminde alkol ve sigara kullanımı
DEHB’İN NEDENLERİ
▪ Annenin geçirdiği hastalıklar
▪ Doğum sırasında yaşanan sorunlar
▪ Çocuğun geçirdiği kaza ve travmalar
DEHB’İN GÖRÜLME ŞEKİLLERİ
Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu 3 şekilde görülür:
1) Dikkat eksikliği ön planda
2) Aşırı hareketlilik ön planda
İkisi birlikte
DİKKAT EKSİKLİĞİ
Dikkatin bir noktaya toplanmasında güçlük, dış uyaranlarla dikkatin çok kolay dağılması, unutkanlık ve düzensizlik gibi belirtiler dikkat sorununun olduğunu gösterir.
AŞIRI HAREKETLİLİK
Çocuğun hareketliliğinin, kendi yaşıtları ile karşılaştırıldığında belirgin düzeyde daha fazla olması durumudur.
DÜRTÜSELLİK
Acelecilik, istekleri ertelememe,
sorulan sorulara çok çabuk cevap verme,
sırasını beklemede güçlük çekme
gibi özellikler dürtüsellik sorunu
olduğunu gösterir.
DEHB’İN BELİRTİLERİ
a)Aşırı hareketliliğin ön planda olduğu tür:
▪ Çoğu zaman kıpır kıpırdır.
▪ Sınıfta ya da oturması beklenen diğer durumlarda oturduğu yerden kalkar.
▪ Sürekli hareket halindedir, bir motor tarafından sürülüyormuş gibi davranır.
▪ Çok konuşur.
▪ Etkinliklere ve oyunlara katılma zorluğu yaşar.
b)Dikkat eksikliğinin ön planda olduğu tür:
▪ Yönergeleri takip edemez.
▪ Ödevlerini ve yaptığı işleri tamamlamakta zorluk çeker.
▪ Dikkatini ayrıntılara veremez.
▪ Dikkati dış uyaranlarla kolayca dağılır. Sürekli mental (zeka) çaba gerektiren görevlerden kaçınır.
▪ Sahip olduğu eşyaları sık sık kaybeder, çoğu zaman unutkandır.
Kendisine konuşulduğunda çoğu zaman dinlemiyormuş gibi görünür.
NOT:
Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu olan çocukların zeka düzeyleri normal ve normale yakın olmasına rağmen okulda başarılı olamayabilirler.
DEHB’ye çoğunlukla öğrenme güçlüğü eşlik eder.
Özellikle matematiği anlama, kavrama ve çözmede zorlanırlar.
DEHB OLAN ÇOCUKLARA NASIL YARDIM EDİLEBİLİR?
▪ DEHB doğru ve erken tanı konduğunda hızlı ve kolay tedavi edilebilen bir bozukluktur.
▪ DEHB olan öğrenciler ön sıralara ve kendine örnek olabilecek bir arkadaşının yanına oturtulmalıdır.
▪ Kendilerine verilen görevlerin küçük parçalara ayrılması onların performansını artıracaktır.
▪ Sınıf içinde ara sıra göz teması kurulmalı, omuzuna dokunulmalıdır.
▪ Ev ödevlerinin miktarı azaltılmalıdır.
▪ Verilen yönergeler açık ve anlaşılır olmalıdır.
▪ Olumlu davranışları hemen ödüllendirilmelidir. Uygunsuz davranışları, ani tepkiler göstermeden ve azarlamadan kınanabilir.
▪ Ceza amacı ile dersten çıkarmak uygun bir yöntem değildir.
▪ Özensiz ve acele yaptığı işleri tekrar kontrol etmesini isteyebilirsiniz.
▪ Görevleri sırasında kısa molalar vermesine izin verebilirsiniz.
▪
▪ NOT:
▪ DEHB olan çocukların, %75’inde yaş ilerledikçe hiperaktivite, kolay uyarılabilirlik ve dürtüsel davranışlar en aza inerek tamamen ortadan kalkar. Ancak dikkat eksikliği yaşam boyu devam eder.
▪
▪
▪
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olanların iyi bir yönlendirme ile yararlanılabilecekleri veya ortaya çıkarabilecekleri olumlu yanları da vardır.
Tarihte yer edinmiş olan Thomas Edison, Benjamin Franklin, Albert Einstein, Ernest Hemingway ve Dustin Hoffman ‘ın Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu oldukları konusunda uzmanlar arasında görüş birliği vardır.
DEHB OLANLARIN OLUMLU ÖZELLİKLERİ
■ Enerjik olma
■ Yaratıcılık
■ Sıcak kanlılık,cana yakın olma
■ Hoşgörülü olma (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda)
■ Esneklik
■ İyi bir espri yeteneğine sahip olma
■ Risk alabilme (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda)
■ İnsanlara kolaylıkla güvenebilme (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda)
■
■ Erişkinlerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu’na Sıklıkla Eşlik Eden Özellikler
■
■ Yeterli düzeyde başarılı olmadığını, hedeflerine ulaşamadığını düşünme
■ Bir işe başlamada güçlük çekme, sık sık erteleme
■ Bir anda birçok işle uğraşma, onları takip etme ve bitirmede güçlük çekme
■ Yerinin ve zamanının uygun olduğunu hesaplamadan aklına gelenleri hemen söyleme
■ Sık sık büyük heyecanlar peşinde koşma
■ Boşluk duygusuna ve sıkıntıya katlanamama
■ Herkes tarafından izlenen yolları ve kuralları uygulamamak
■ Sabırsızlık, engellenme eşiğinin düşük olması
■ Dürtüsellik (düşünmeden hareket etme)
■ Kendini güvensiz hissetme
■ Sık sık mizaç değişikliklerinin olması
■ Aniden parlama, tepki gösterme
Düşük benlik saygısı
• Sık sık parmak çıtırdatma, şıklatma veya parmaklarla bir yerlere vurma
• Sık sık iş değiştirme
• Strese dayanamama
• Zamanı kullanmakta sorun yaşama
• Unutkanlık
• Sözel saldırganlık
• Fiziksel saldırganlık
• Alkol kötüye kullanımı (sık veya sorunlu alkol kullanımı; örneğin, alkol almaya başlayınca sorun çıkartma, elindeki tüm içkiyi bitirmeden sonlandıramama)
• Uyuşturucu madde veya ilaç kötüye kullanımı
• Yasalarla başının belaya girmesi
• Depresyon
• Kendine zarar verici davranışlarda bulunma
• Herhangi bir neden yokken sinirli ve gergin olma
• İşinden zevk almada güçlük
• Hayal kırıklığına uğranmış hissetme
• Uzun süreden beri devam eden mutsuzluk hissi
• Kendi kapasitesine uyumlu bir düzeye ulaşamama
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Serpil YILMAN KAYA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Serpil YILMAN KAYA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
