Obsesif Kompulsif (Takıntı-Zorlantı) Bozukluk
OBSESİF KOMPULSİF(TAKINTI-ZORLANTI) BOZUKLUĞU
Genellikle süregen,kimi zamanda dönemsel gidiş gösteren,kişinin günlük aktivitelerini belirgin olarak etkileyen bir hastalıktır.Obsesyon,kişinin isteği dışında ısrarcı ve zorlayıcı birşekilde aklına gelen,zihninden atamadığı,kişi tarafından saçma ve mantık dışı görülen,anksiyete ortaya çıkarıcı,yineleyici dürtü,davranış olarak tanımlanabilir.
Kişi obsesyonlarını kendi bilincinin bir ürünü olarak görür,dış etkenlerin zihnine bulaşmış olamayacağını düşünür.
Kompulsiyonlar ise;anksiyeteyi azaltmak amaçlı yapılan,belirli kuralları olan,korkuları azaltmayı amaçlayan törensel eylemlerdir. Anksiyeteyi azaltmak amaçlı yapılan törensel eylemler içinde yineleyici tarzda dua etme kompulsif tanımı içinde yer bulur.
Genellikle;zarardan kaçınma ve riski azaltma,direnme ile birliktedir.
obsesif kompulsif bozukluğu olan hastaların 1/3'ünde takıntılarını saçma olarak görmedikleri,normal her insanda olması gereken davranışlar olarak gördükleri bir durum olarak takıntılarını tanımlarlar.
Tipik obsesyonlar:
- bulaşma
- kirlenme
- şiddet-saldırganlık
- şüpheci cinsel imgeler
- el yıkama
- sayma
- kontrol etme
- dokunma
- düzen-simetri
- temizlenme davranışları
SALDIRGANLIK OBSESYONLARI:
genellikle başkalarına karşı öldürme,yaralama,çeşitli şekillerde zarar verme biçiminde ortaya çıkmaktadır.
çoğunlukla sevdikleri kişilerle yalnız kalmaktan çekinirler.yanlarında kesici;bıçak,makas gibi nesneler taşırlar.ölümle ilgili takıntıları olan hastalar medyadaki ölüm haberlerini izlemekten-okumaktan kaçınırlar.
BULAŞMA OBESEYONLARI:
Bu hastalar çevresiyle yakın temastan kaçınır,tokalaşmaz.tuvalete gittiğinde üzerine idrar sıçrayacağı endişesi vardır.parayla temastan kaçınırlar,kapı kollarını bir mendil yada peçete yardımıyla açarlar.sürekli el ykama davranışları vardır.elleri sabun yada deterjandan kireçimsi bir görünüm kazanmıştır.
PAYLAŞILMIŞ OBSESYONLAR GÖRÜLÜR AİLE BİREYLERİNDE.
ŞÜPHE OBSESYONLARI:
Genellikle evden çıktıklarında ütüyü prizden çekip çekmedikleri,kapıyı kilitleyip kitlemedikleri şeklinde kendini gösterir.kişinin günlük yaşantısını,iş ve mesleğini olumsuz etkiler.
CİNSEL OBSESYONLAR:
Çevresindeki insanlarla ilişkiye girdiklerini düşünürler.bazen kendisinin eşcinsel özellikler taşıdıklarından kuşkulanırlar.
SİMETRİ OBSESYONLAR:
Eşyalarının tam bir düzen içinde olmasını isterler.ufacık bir eğrilik onları sürekli rahatsız eder.
DİNSEL OBSESYONLAR:
Genellikel dindar insanda namaz esnasında yada farklı zamanlarda günah sayılabilecek düşüncelerin aklına gelmesi.namaza durduğu esnada namazı bozup tekrar abdest almak gibi durumlarlada karşılaşılabilir.
SOMATİK OBSESYONLAR:
Kanser,aıds,kuduz olabileceği korkuları yaşarlar,ve şiddetli bir korunma ihtiyacı görülür.
OBSESİF-KOMPULSİF BOZUKLUK İÇİN DSM-4 TANI ÖLÇÜTLERİ:
- Anksiyeteye neden olan yineleyici ve sürekli düşünceler,dürtüler,
- düşünceler,dürtüler gerçek yaşam sorunlarına duyulan üzüntüler değildir.
- kişi obsesif-kompulsif düşüncelerini kendi bilincinin bir ürünü olarak görür.
- kişi düşünce ve dürtülerini başka bir durumla baskılamaya çalışır.
Tedavi:
Obsesif kompulsif bozukluğunda hastalar aşağıdaki durumları abartma eğilimdedirler:
- olumsuz olayların meydana gelme ihtimali,
- sonuçta ortaya çıkacak zarar,
- yüklenecekleri sorumluluk,
- sorumlu tutulmanın neticeleri.
Obsesif kompulsif bozukluğunda yaygın olarak yüzleştirme ve tepkiyi önleme davranışçı tedavi uygulanır.obsesif kompulsif hastaların yüzde yetmişbeşi davranışçı terapiye olumlu yanıt verirler.
İlaç tedavisininde terapiye eş olarak başlanması hastalağın iyileşme yüzdesini arttırmaktadır.yaygın olarak ilaç tedavisinin kesilmesinden sonra davranışçı tedavinin önemi daha da artar. Tepkiyi önleme,yüzleştirme ve bilişsel şema değişikliği tedavide önemli basamaklardır.
Ülkemizde sağlık kuuruluşlarında alanında uzman psikologlarca ve psikyatri uzmanlarınca tedavide olumlu sonuçlar alınmaya başlanmıştır.
psikolog ali gülnar
haziran 2010
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Obsesif Kompulsif (Takıntı-Zorlantı) Bozukluk" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Ali GÜLNAR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Ali GÜLNAR'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni
Yazan Uzman
|
obsesif, kompulsif, anksiyete, fobik bozukluk, dismorfik, tepkiyi önleme, obsesif kompulsif bozukluk, obsesif kompulsif, obsesyon, takıntı, takıntılı, zorlantı, obsesyonlar, kompulsiyonlar, kompulsiyon
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.