2007'den Bugüne 92,232 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,964 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Alkol ve Madde Bağımlılığı
MAKALE #13302 © Yazan Uzm.Psk.Tamer Numan DUMAN | Yayın Eylül 2014 | 5,215 Okuyucu
Alkol ve madde bağımlılığı hem ülkemizde, hem dünyada gün geçtikçe artan bir sorundur. Ülkemizde sadece 2001-2004 yılları arasındaki durumu gösteren bir araştırmada esrar kullanımının %75.7 uçucu kullanımının %40.5, ekstazi kullanımının %287.5 Eroin kullanımının %100 arttığı görülmektedir. Yine araştırmalar madde kullanmaya başlama yaşının %74 oranla 20 yaş altında olduğunu göstermektedir. Gençlerin %31’i madde kullanmaya 15 yaş altında başlamaktadırlar.
Peki bir kişinin kullandığı bir maddeye ya da alkole bağımlı olduğunu nasıl anlarız? Bunu anlamak için Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) aşağıda sıralanan Alkol Madde bağımlılığı ölçütlerine bakabiliriz.

1. Maddeyi almak için çok güçlü bir istek olması
2. Maddeyi alma davranışını denetlemede güçlük (alınan madde miktarını ayarlayamama, kullanım süresini ayarlayamama, başarısız bırakma girişimleri)
3. Kullanılan madde azaltıldığında ya da bırakıldığında o maddeye özgü tipik bırakma belirtilerinin ortaya çıkması (yoksunluk belirtileri)
4. Madde ile ilgili iyilik halini elde etmek için (rahatlama, keyif, sarhoşluk) gittikçe artan miktarlarda maddeye gereksinim duyma(tolerans gelişimi)
5. Maddeyi elde etmek, kullanmak ve etkilerinden kurtulmak için harcanan zaman ve çabanın diğer uğraşlara yer vermeyecek şekilde giderek artması.
6. Madde kullanımı nedeniyle ruhsal, fiziksel ya da sosyal zararlar ortaya çıkmasına rağmen madde kullanımının sürdürülmesi.

Bu altı kriterden en az üçü son bir yılda kişi için geçerliyse o kişide kullandığı madde ya da alkole karşı bağımlılık gelişmiş olduğunu gösterir.

Alkol kullanımı yasal bir bağımlılık yapıcı maddedir ve hemen her toplumda olduğu gibi bizim toplumumuzda da yaygın olarak kullanılmaktadır. Peki alkolde bağımlılık nasıl gelişir? Riskli kötüye kullanım nerede başlıyor? Sosyal içicilik ne demektir?
Haftalık kullanım miktarı
erkek 21 birim/hafta
bayan 14 birim/hafta
1 birim= 1 yarım duble votka, rakı, visky, cin gibi sert içecekler, bir kadeh şarap, bir küçük bira

Bu miktarı güne vurduğumuzda erkekler için en fazla bir buçuk duble, bayanlar için bir duble günlük tüketim üst sınır olmaktadır. Bu da yeterli değildir. Sık sık en azından 10-15 günlük ara vermek de gerekir. Ayrıca bir seferde en fazla iki kadeh tüketmek, bunun üzerine çıkmamak gerekir. Çünkü miktar arttığında kişinin dürtü, duygu ve davranışlarını kontrolü zorlaşmaktadır bu da kişide riskli davranışlara yol açabilmektedir. Bu miktarların altında alkol tüketimi sosyal içicilik olarak kabul edilmektedir. Bağımlılık gelişme riski daha düşüktür. Bu miktarın ve sıklığın üstüne çıkıldığında ise zamanla bağımlılık gelişme riski yükselmektedir.

Bağımlılık tedavisi olan bir rahatsızlıktır. Ancak tedavinin en önemli faktörü kişinin alkol ya da madde kullanmayı kesmiş olmasıdır. Başlangıçta kişi yoksunluk sendromu denilen bir takım bedensel ve ruhsal sıkıntılar yaşayabilir, alkolü maddeyi aşırı arzulayabilir. Bu aşamada detoksifikasyon tedavisi önceliklidir. Amaç kişinin yaşadığı sıkıntıları hafifletmek, bir takım tıbbi komplikasyonların olmasını engellemek ve vücudundan alkolü /maddeyi arındırmaktır. Bu sıkıntılar zamanla azalır. Yoksunluk dönemi genel olarak 28 gün kabul edilir.

Asıl mesele kişinin madde kullanmaksızın hayatını mümkün olduğunca uzun süre devam ettirmesidir. Yapılan bilimsel araştırmalar şunu göstermektedir ki motivasyon alkol madde bağımlılığında en önemli faktördür. Motivasyon değişmeye istekli ve kararlı olmaktır. Değişim için gerekenleri göze almak, hatta bunun yol açtığı sıkıntıyı göze almaktır. Bu sağlandığında bağımlılık sorunun üstesinden gelmek o çok daha kolaydır. Tedavide kişinin motivasyonunu artırmaya yönelik “Motivasyonel Görüşme” teknikleri kullanılır. Özellikle değişim için isteksiz veya tereddütleri olan kişilerde kullanışlı bir yöntemdir. Kişilerin sorunlarını ve bu sorunlarının alkol/madde kullanımlarıyla ilişkisini anlamalarını ve değişim amacıyla harekete geçmelerini sağlamaya yönelik özel bir müdahaledir. Kişiyi daha sonra yapılacak tedavi ve psikoterapiye hazırlar.
Bilişsel davranışçı terapi bağımlılığı olan kişinin alkol/madde kullanmaksızın hayatını devam ettirmesine ve diğer duygusal sorunlarının çözümünde etkili bir yöntemdir. Bağımlılığı olan kişilerin kullandıkları alkol/madde ile ilgili bir takım inançları vardır. Alkol/madde kullanmak bana keyif, haz neşe veriyor. Sorunlarımı, derdimi üzüntümü unutmamı sağlıyor. Kullanmadan duramam. Bana cesaret, özgüven veriyor gibi. Terapi sürecinde kullanılan yöntemlerden biri bu inançlarını yeniden bir değerlendirmektir. Kişinin farklı bir yaşam biçimi geliştirmesinde ona yardımcı olunur. Yeni etkinlikler planlanır ve uygulanır. Riskli durumlar ve başa çıkma yöntemleri ele alınır.
Alkol madde bağımlılığında komorbidite, yani başka bir ruh sağlığı bozukluğunun görülme sıklığı çok fazladır. Bir kaygı bozukluğu, depresyon, öfke sorunu, kişilik sorunları gibi. Terapi sürecinde bu sorunlar da ele alınır. Yani alkol madde bağımlılığının bilişsel davranışçı terapisi aslında kombine bir terapi yöntemidir. Ancak ilk yapılması gereken kişinin alkol madde kullanımını bırakmasıdır. Diğer sorunlara bu olmadan değinmek pek işe yaramaz.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Alkol ve Madde Bağımlılığı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Tamer Numan DUMAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Tamer Numan DUMAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Tamer Numan DUMAN Fotoğraf
Uzm.Psk.Tamer Numan DUMAN
Ankara (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi32 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Tamer Numan DUMAN'ın Yazıları
► Alkol ve Madde Bağımlılığı Psk.Serpil KIZILTAŞ GÜNYÜZ
► Alkol ve Madde Bağımlılığı Psk.Gül MERİÇ
► Alkol ve Madde Kullanım Bozuklukları Psk.Bayram ŞİMŞEK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,964 uzman makalesi arasında 'Alkol ve Madde Bağımlılığı' başlığıyla benzeşen toplam 31 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Yeme Bozuklukları Ocak 2016
► Neden Duygularımız Var? Aralık 2015
► Sınav Kaygısı Ocak 2015
◊ Sosyal Fobi Eylül 2014
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


17:00
Top