Bireysel Terapi
Bireysel terapi (“psikoterapi” veya “danışmanlık” olarak da adlandırılır), kişilerin duygularını, inançlarını, düşüncelerini veya davranışlarını anlamak için bir terapistle birlikte gizlilik ilkesine dayalı ve birebir çalıştıkları bir süreçtir. Terapide kimi zaman zorlu anılar çalışılırken kimi zaman hayatın değiştirmek istenilen yönleri keşfedilir. Bazıları kendini ve diğerlerini daha iyi anlamaya çabalarken bazıları ise kişisel hedefler belirler ve değişime odaklanır. Bunlarla beraber terapist kişideki işlevsel olmayan baş etme yöntemlerini işlevsel ve sağlıklı olanlarla değiştirmeye, kişinin beklentilerini ve önceliklerini yeniden belirlemesine, kişinin güçlü yanlarını bularak bunları ortaya çıkarmasına yardımcı olur. Genel olarak ortak amaç kişinin ruh sağlığını iyileştirmek ve yaşam kaliteseni arttırmaktır.
Psikoterapi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere, çoğu zihinsel sağlık sorunlarının tedavisinde yardımcı olur:
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), fobiler, panik bozukluğu veya travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi anksiyete bozuklukları
Depresyon veya bipolar bozukluk gibi duygudurum bozuklukları
Alkolizm, uyuşturucu bağımlılığı veya zorunlu kumar gibi bağımlılıklar
Anoreksi veya bulimia gibi yeme bozuklukları
Borderline kişilik bozukluğu veya bağımlı kişilik bozukluğu gibi kişilik bozuklukları
Psikoterapi, yalnızca, ruhsal hastalık ya da bozukluk tanısı alan kişilere uygulanmaz. Stres ve çatışmalardan olumsuz etkilenen herkes psikoterapiden faydalanır. Örneğin:
Eş veya bir başkasıyla olan ilişkisel çatışmaları çözmede
İş ya da diğer durumlar nedeniyle kaygı ya da stresi azaltmada
Boşanma, sevilen birinin ölümü ya da iş kaybı gibi büyük yaşam değişiklikleriyle başa çıkmada
Öfke veya pasif agresif davranış gibi sağlıksız tepkileri yönetmeyi öğrenmede
Diyabet, kanser veya uzun süreli (kronik) ağrı gibi devam eden veya ciddi bir fiziksel sağlık sorunu ile yaşamaya uyum ve baş etme becerilerini arttırmada
Fiziksel veya cinsel tacizden veya şiddete tanık olmak gibi travmatik yaşantılarda
Fiziksel veya psikolojik bir nedene bağlı cinsel problemlerin tedavisinde
Uykuya dalmada güçlük veya insomnia gibi uyku bozukluklarında
Psikoterapinin tedavi etkinliği uzun yıllardır yapılan bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış olmasına rağmen bazı insanlar terapiye gelmekten kaçınırlar. Bunun farklı sebepleri olmakla birlikte en sık şunlar görülür:
Ruh sağlığı ya da akıl hastalıkları ile ilgili çevreden gelebilecek stigma(etiket) için endişelenmek
Geçmişteki acılar hakkında konuşurken ortaya çıkacak olan rahatsız edici duygular
Bir şeylerin yanlış olduğunu kabul etmek istememek
Terapide konuşulanların gizli kalmayacağından korkmak
Parasal konular
Etkili bir terapi süreci için mutlaka terapi eğitimi almış ve alanda yetkin bir terapistle çalışılması gerekmektedir. Terapistle kurulan güven ilişkisi de terapi sürecini etkiler. Terapiden en iyi şekilde faydalanmak (en yüksek verimi almak) için danışanın da dikkat etmesi gereken önemli faktörler vardır:
Terapistinizle rahat hissettiğinizden emin olun. Bunu yapmazsanız, daha rahat hissettiğiniz başka bir terapisti arayın.
Terapiye bir ortaklık olarak yaklaşın. Terapi, aktif bir katılımcı olduğunuzda en etkilidir. Terapistinizle çalışacağınız ana konular ve bunlarla nasıl çalışacağınız konusunda ortak karara alın. Birlikte hedefler koyabilir ve zaman içinde ilerlemeyi ölçebilirsiniz.
Açık ve dürüst olun. Başarı, düşüncelerinizi, duygularınızı ve deneyimlerinizi paylaşmadaki istekliliğinize bağlıdır. Acı veren duygular, utanç veya terapistinizin tepkisi ile ilgili korkularınızdan dolayı belirli konular hakkında konuşmakta isteksiz olduğunuzda, terapistinize bu durumdan bahsedin.
Tedavi planınıza sadık kalın. Kendinizi iyi hissetmezseniz veya motivasyonunuz azalırsa, psikoterapi seanslarını atlamak cazip gelebilir. Bunu yapmak ilerlemenizi bozacağından tüm oturumlara katılmaya çalışın.
Hemen sonuç görmeyi hedeflemeyin. Duygusal konular üzerinde çalışmak acı verici olabilir ve uğraş gerektirebilir. İyileşme görmeye başlamadan önce birkaç seansa ihtiyacınız olabilir.
Ödevlerinizi sonraki seansınıza kadar yapmış olun. Terapistiniz düşüncelerinizi not almanızı veya terapi seansları dışında başka etkinlikler yapmanızı isterse, buna uyun. Bu ev ödevleri, terapi oturumlarında öğrendiklerinizi yaşamınıza uygulamanıza yardımcı olup iyileşmeyi de hızlandıracaktır.
Psikoterapi soruna yardımcı olmuyorsa, terapistinizle konuşun. Birkaç seanstan sonra terapiden faydalandığınızı hissetmiyorsanız, bu konuda terapistinizle konuşun. Siz ve terapistiniz bazı değişiklikler yapmaya karar verebilir veya daha etkili olabilecek farklı bir yaklaşım deneyebilirsiniz.
Psikoterapi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere, çoğu zihinsel sağlık sorunlarının tedavisinde yardımcı olur:
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), fobiler, panik bozukluğu veya travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi anksiyete bozuklukları
Depresyon veya bipolar bozukluk gibi duygudurum bozuklukları
Alkolizm, uyuşturucu bağımlılığı veya zorunlu kumar gibi bağımlılıklar
Anoreksi veya bulimia gibi yeme bozuklukları
Borderline kişilik bozukluğu veya bağımlı kişilik bozukluğu gibi kişilik bozuklukları
Psikoterapi, yalnızca, ruhsal hastalık ya da bozukluk tanısı alan kişilere uygulanmaz. Stres ve çatışmalardan olumsuz etkilenen herkes psikoterapiden faydalanır. Örneğin:
Eş veya bir başkasıyla olan ilişkisel çatışmaları çözmede
İş ya da diğer durumlar nedeniyle kaygı ya da stresi azaltmada
Boşanma, sevilen birinin ölümü ya da iş kaybı gibi büyük yaşam değişiklikleriyle başa çıkmada
Öfke veya pasif agresif davranış gibi sağlıksız tepkileri yönetmeyi öğrenmede
Diyabet, kanser veya uzun süreli (kronik) ağrı gibi devam eden veya ciddi bir fiziksel sağlık sorunu ile yaşamaya uyum ve baş etme becerilerini arttırmada
Fiziksel veya cinsel tacizden veya şiddete tanık olmak gibi travmatik yaşantılarda
Fiziksel veya psikolojik bir nedene bağlı cinsel problemlerin tedavisinde
Uykuya dalmada güçlük veya insomnia gibi uyku bozukluklarında
Psikoterapinin tedavi etkinliği uzun yıllardır yapılan bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış olmasına rağmen bazı insanlar terapiye gelmekten kaçınırlar. Bunun farklı sebepleri olmakla birlikte en sık şunlar görülür:
Ruh sağlığı ya da akıl hastalıkları ile ilgili çevreden gelebilecek stigma(etiket) için endişelenmek
Geçmişteki acılar hakkında konuşurken ortaya çıkacak olan rahatsız edici duygular
Bir şeylerin yanlış olduğunu kabul etmek istememek
Terapide konuşulanların gizli kalmayacağından korkmak
Parasal konular
Etkili bir terapi süreci için mutlaka terapi eğitimi almış ve alanda yetkin bir terapistle çalışılması gerekmektedir. Terapistle kurulan güven ilişkisi de terapi sürecini etkiler. Terapiden en iyi şekilde faydalanmak (en yüksek verimi almak) için danışanın da dikkat etmesi gereken önemli faktörler vardır:
Terapistinizle rahat hissettiğinizden emin olun. Bunu yapmazsanız, daha rahat hissettiğiniz başka bir terapisti arayın.
Terapiye bir ortaklık olarak yaklaşın. Terapi, aktif bir katılımcı olduğunuzda en etkilidir. Terapistinizle çalışacağınız ana konular ve bunlarla nasıl çalışacağınız konusunda ortak karara alın. Birlikte hedefler koyabilir ve zaman içinde ilerlemeyi ölçebilirsiniz.
Açık ve dürüst olun. Başarı, düşüncelerinizi, duygularınızı ve deneyimlerinizi paylaşmadaki istekliliğinize bağlıdır. Acı veren duygular, utanç veya terapistinizin tepkisi ile ilgili korkularınızdan dolayı belirli konular hakkında konuşmakta isteksiz olduğunuzda, terapistinize bu durumdan bahsedin.
Tedavi planınıza sadık kalın. Kendinizi iyi hissetmezseniz veya motivasyonunuz azalırsa, psikoterapi seanslarını atlamak cazip gelebilir. Bunu yapmak ilerlemenizi bozacağından tüm oturumlara katılmaya çalışın.
Hemen sonuç görmeyi hedeflemeyin. Duygusal konular üzerinde çalışmak acı verici olabilir ve uğraş gerektirebilir. İyileşme görmeye başlamadan önce birkaç seansa ihtiyacınız olabilir.
Ödevlerinizi sonraki seansınıza kadar yapmış olun. Terapistiniz düşüncelerinizi not almanızı veya terapi seansları dışında başka etkinlikler yapmanızı isterse, buna uyun. Bu ev ödevleri, terapi oturumlarında öğrendiklerinizi yaşamınıza uygulamanıza yardımcı olup iyileşmeyi de hızlandıracaktır.
Psikoterapi soruna yardımcı olmuyorsa, terapistinizle konuşun. Birkaç seanstan sonra terapiden faydalandığınızı hissetmiyorsanız, bu konuda terapistinizle konuşun. Siz ve terapistiniz bazı değişiklikler yapmaya karar verebilir veya daha etkili olabilecek farklı bir yaklaşım deneyebilirsiniz.
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Bireysel Terapi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Çiğdem KINIK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Çiğdem KINIK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin
Yazan Uzman
|
Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.