Borderline Kişilik Organizasyonu - Nesne İlişkileri ve Kimlik Bütünlüğü
Ergenlik dönemine doğru Gerçekçi öz ve nesne tasarımları ülküsel yanından belli ölçüde ayrışır.Öz ve nesne tasarımları arasındaki ayrışma büyük ölçüde tamamlanır.Bölme düzeneği genel olarak etkinliğini yitirir.Aynı zamanda ülküsel öz tasarımları rol imgesini de içerdiği için henüz tutarlı bir ruhsal yapı niteliği yoktur
Nesne İlişkilerinin üçüncü düzeyi: Ego kimliği Ego kimliği içselleştirme süreçlerinin organizasyonundaki en yüksek seviyeyi temsil eder.Tüm içe yansıtmalar ve özdeşimlerin egonun sentezleyici prensibi altında kapsamlı bir organizasyonunu ifade eder
Bu organizasyon şunları ifade eder: Ego yapılarının kuvvetlenmesi Nesneler dünyası ile ilgili tutarlı bir yapıyı Kişinin ilişkilerindeki tutarlılığın ona özgü bir karakter olarak tanınması Nesne ilişkilerinin bu üç düzeyi 0-3 yaş arasındaki zaman dilimine odaklanmıştır. Herhangi bir patolojik sapma ya da yapılanma olmazsa çocuk ödipal evreye girerken ‘ego kimliğini’ elde etmiş olacaktır.Kendiliğe ait her imge nesneye dair bir imge ile ilişki içerisinde olacaktır. Bu nesne temsilinin üst noktasına ‘nesne sabitliği’ denilmiştir. ‘Nesne sabitliği ve ego kimliğinin sağlanamadığı bir yapı borderline kişilik örgütlenmesidir’.
Borderline Kişilik Organizasyonu
Kernberg kişilik bozukluklarında belirtiler ve gözlenebilen davranışlar üzerine odaklanan tanımlayıcı yaklaşımın yetersiz kaldığını düşünmektedir.Bu anlamda tanısal doğruluk açısından borderline kişilik organizasyonu gösteren hastaların tanımlayıcı özellikleri ile birlikte intrapsişik yapısal özelliklerinin anlaşılması gerektiğine inanır.Kişilik organizasyonu kavramını kişinin iç yapı taşları, yani kendilik ve nesne tasarımlarının nasıl organize olduğu; nesne ilişkilerindeki çatışmalarla nasıl baş ettiği ile açıklar.
Borderline kişilik tanımını;
Tipik semptomatik özellikler
Tipik ego savunma düzenekleri
Tipik içselleştirilmiş nesne ilişkileri patolojileri
Genetik ve dinamik özelliklere sahip süregen bir durum olarak yapar
Kimlik Bütünlüğü
Kernberg’e göre ego erken dönemde iki önemli aşamayı gerçekleştirmek zorundadır:
Kendilik ve nesne tasarımlarını ayırt etme
Ayrıştırılmış iyi-kötü kendilik ve nesne tasarımlarını kendi içinde bütünleştirme
Dürtüsel gereksinimlerin doyumu ve ılımlı früstürasyonu kendilik tasarımlarının nesneden ayrışmasını sağlar.Eğer annenin bakımı bebeğe yeterli doyumu sağlayamadıysa(aşırı früstürasyon), çocuk da bu aşamaya saplanıp kalacaktır
İkinci aşama idealize edilmiş ‘tümüyle iyi’ ve ‘tümüyle kötü’ kendilik ve nesne imajlarının biraraya getirilmesidir.Bu iki aşamanın sağlıklı olarak tamamlanması ile ego kimliği ve nesne sabitliği oluşur.Kernberg’e göre borderline organizasyondaki kişiler ilk işlevi tamamladıkları halde ikincisini başaramamaktadır. Bunun sonucunda süper ego bütünleşmesi de sekteye uğrar ve süper ego öncülleri de aşırı yüceleştirilmiş ya da cezalandırıcı nesne temsillerinden oluşur. Yani kendilik ve nesne tasarımları birbirine zıt afektif ve bilişsel tasarımlar olarak kalırlar.Bu farklı temsillerin içselleştirilmesi ve yansıtılması sonucu klinik ve sosyal olarak tutarsız ve tahmin edilemeyen davranış örüntüleri ortaya çıkar
Başkaları ve kendileri ile ilgili tanımlamaları birbirine zıt algıları içerir- bununla ilişkili duygusal durum değişkenlik gösterir.Yaşamındaki önemli kişilerle ilişkilerinde sıcaklık, empati ve ilgi ile kendini gösteren sabitlik ve derinlik olumsuz etkilenmiştir.
İlişkilerini sürdürmekte zorlanır, ilişkileri kaotik ve sığdır
Kronik boşluk hissi
Savunma Mekanizmaları
Bölme
İntegratif kapasitenin eksikliğinde bölme bir savunma mekanizması olarak işlevini sürdürür
İlkel Yüceltme(idealizasyon)
Gerçek dışı, tümüyle iyi ve güçlü nesne imgeleri yaratılır
Bu nesnelere karşı sevgi anlamında gerçek bir bağlılık olmaz
Tehlikeli nesneler dünyasına karşı korunma gereksinimi mevcuttur
Savunma Mekanizmaları
Yansıtma ve yansıtmalı özdeşim
Kabul edilemeyen yaşantıların nesneye yansıtılması
Yansıtılanla empati kurma
Yansıtılanı içselleştirme
Yansıtılan nesneden uzaklaşma ya da onu kontrol çabası (ör. Hastanın görüşmeciyi belirli bir tepkisi için suçlaması)
Yadsıma (inkar)
Hastanın yaşantısındaki ani, ciddi, zorlayıcı bir gereksinim, çatışma ya da tehlike karşısında tam bir ilgi ve duygusal tepki yoksunluğu sergilemesi (böylece potansiyel bir çatışmadan kendini korumuş olur)
Savunma Mekanizmaları
Tümgüçlülük-değersizleştirme
Yüceltilen nesne ile talepkar bir ilişkiye girme gereksinimi
Bu nesneye yönelik gerçek bir sevgi yoktur
Sıklıkla doyum ve sadakat bekleme, özel bir kişi olarak davranılma beklentileri
Nesne bunları sağlamıyorsa gözden çıkarılır
ör. Oral gereksinimleri sağlanmayan nesnenin yok edilmeye çalışılması ya da korkulan (persekütör) hale gelmemesi için değersizleştirilmesi
Patolojik İçselleştirilmiş Nesne İlişkileri
Bölme işlevinin sürmesi ile tamamen iyi ve tamamen kötü kendilik ve nesne imgelerinin bütünleştirilmesi olumsuz etkilenir
Dışa yansıtılan tamamen kötü temsilleri ile tehlikeli dış dünya imgesi oluşur
Buna karşı savunma olarak tamamen iyi kendilik imgelerinin kullanımı megalomanik, idealleştirilmiş kendilik algısının oluşmasına neden olur
Kernberg borderline kişilik organizasyonunu tanımlarken Mahler’in gelişim şemasından da yararlanmıştır
Kernberg’e göre bu hastalar sembiyotik dönemi geçmişler; kendilik ve nesne birbirinden ayrılmıştır
Ancak ayrılma-bireyleşme döneminde sorun yaşamışlardır. Bunu nedeni olarak annenin duygusal varoluşundaki hasarlardır
Bunun sonucu nesne sabitliğinin oluşmamasıdır. Dolayısıyla annenin sakinleştirici imgesi içselleştirilememiştir
Ayrılığa ve yalnız kalmaya toleransları oldukça düşüktür
Gerçeği Değerlendirme
Gerçeği değerlendirme bir ego fonksiyonudur (psikotik organizasyondan ayrımı sağlar)
Kendiliği başkalarından, iç uyaranları dış uyaranlardan ayırt etme kapasitesi ve kişinin kendi duygulanım, davranış ve düşünce içeriğini sosyal normlara göre değerlendirme kapasitesi olarak tanımlanır.Borderline kişilik organizasyonundaki hastaların gerçeği değerlendirmeleri yeterlidir
Abdurahman çavdar.
KAYNAKLAR:
Sınır Durumlar ve Patolojik Narsisizm Otto F. Kernberg
Sapıklıklarda ve Kişilik Bozukluklarında Saldırganlık (Kenberg)
Borderline Kişiliğin Psikoterapisi Nesne İlişkilerine Odaklanmak . (Kernberg)
Borderline Kişilik Bozukluğu için Aktarım Odaklı Psikoterapi ( Kernberg)
İnsan Yavrusunun Psikolojik Doğumu
Margaret S. Mahler
Nesne İlişkilerinin üçüncü düzeyi: Ego kimliği Ego kimliği içselleştirme süreçlerinin organizasyonundaki en yüksek seviyeyi temsil eder.Tüm içe yansıtmalar ve özdeşimlerin egonun sentezleyici prensibi altında kapsamlı bir organizasyonunu ifade eder
Bu organizasyon şunları ifade eder: Ego yapılarının kuvvetlenmesi Nesneler dünyası ile ilgili tutarlı bir yapıyı Kişinin ilişkilerindeki tutarlılığın ona özgü bir karakter olarak tanınması Nesne ilişkilerinin bu üç düzeyi 0-3 yaş arasındaki zaman dilimine odaklanmıştır. Herhangi bir patolojik sapma ya da yapılanma olmazsa çocuk ödipal evreye girerken ‘ego kimliğini’ elde etmiş olacaktır.Kendiliğe ait her imge nesneye dair bir imge ile ilişki içerisinde olacaktır. Bu nesne temsilinin üst noktasına ‘nesne sabitliği’ denilmiştir. ‘Nesne sabitliği ve ego kimliğinin sağlanamadığı bir yapı borderline kişilik örgütlenmesidir’.
Borderline Kişilik Organizasyonu
Kernberg kişilik bozukluklarında belirtiler ve gözlenebilen davranışlar üzerine odaklanan tanımlayıcı yaklaşımın yetersiz kaldığını düşünmektedir.Bu anlamda tanısal doğruluk açısından borderline kişilik organizasyonu gösteren hastaların tanımlayıcı özellikleri ile birlikte intrapsişik yapısal özelliklerinin anlaşılması gerektiğine inanır.Kişilik organizasyonu kavramını kişinin iç yapı taşları, yani kendilik ve nesne tasarımlarının nasıl organize olduğu; nesne ilişkilerindeki çatışmalarla nasıl baş ettiği ile açıklar.
Borderline kişilik tanımını;
Tipik semptomatik özellikler
Tipik ego savunma düzenekleri
Tipik içselleştirilmiş nesne ilişkileri patolojileri
Genetik ve dinamik özelliklere sahip süregen bir durum olarak yapar
Kimlik Bütünlüğü
Kernberg’e göre ego erken dönemde iki önemli aşamayı gerçekleştirmek zorundadır:
Kendilik ve nesne tasarımlarını ayırt etme
Ayrıştırılmış iyi-kötü kendilik ve nesne tasarımlarını kendi içinde bütünleştirme
Dürtüsel gereksinimlerin doyumu ve ılımlı früstürasyonu kendilik tasarımlarının nesneden ayrışmasını sağlar.Eğer annenin bakımı bebeğe yeterli doyumu sağlayamadıysa(aşırı früstürasyon), çocuk da bu aşamaya saplanıp kalacaktır
İkinci aşama idealize edilmiş ‘tümüyle iyi’ ve ‘tümüyle kötü’ kendilik ve nesne imajlarının biraraya getirilmesidir.Bu iki aşamanın sağlıklı olarak tamamlanması ile ego kimliği ve nesne sabitliği oluşur.Kernberg’e göre borderline organizasyondaki kişiler ilk işlevi tamamladıkları halde ikincisini başaramamaktadır. Bunun sonucunda süper ego bütünleşmesi de sekteye uğrar ve süper ego öncülleri de aşırı yüceleştirilmiş ya da cezalandırıcı nesne temsillerinden oluşur. Yani kendilik ve nesne tasarımları birbirine zıt afektif ve bilişsel tasarımlar olarak kalırlar.Bu farklı temsillerin içselleştirilmesi ve yansıtılması sonucu klinik ve sosyal olarak tutarsız ve tahmin edilemeyen davranış örüntüleri ortaya çıkar
Başkaları ve kendileri ile ilgili tanımlamaları birbirine zıt algıları içerir- bununla ilişkili duygusal durum değişkenlik gösterir.Yaşamındaki önemli kişilerle ilişkilerinde sıcaklık, empati ve ilgi ile kendini gösteren sabitlik ve derinlik olumsuz etkilenmiştir.
İlişkilerini sürdürmekte zorlanır, ilişkileri kaotik ve sığdır
Kronik boşluk hissi
Savunma Mekanizmaları
Bölme
İntegratif kapasitenin eksikliğinde bölme bir savunma mekanizması olarak işlevini sürdürür
İlkel Yüceltme(idealizasyon)
Gerçek dışı, tümüyle iyi ve güçlü nesne imgeleri yaratılır
Bu nesnelere karşı sevgi anlamında gerçek bir bağlılık olmaz
Tehlikeli nesneler dünyasına karşı korunma gereksinimi mevcuttur
Savunma Mekanizmaları
Yansıtma ve yansıtmalı özdeşim
Kabul edilemeyen yaşantıların nesneye yansıtılması
Yansıtılanla empati kurma
Yansıtılanı içselleştirme
Yansıtılan nesneden uzaklaşma ya da onu kontrol çabası (ör. Hastanın görüşmeciyi belirli bir tepkisi için suçlaması)
Yadsıma (inkar)
Hastanın yaşantısındaki ani, ciddi, zorlayıcı bir gereksinim, çatışma ya da tehlike karşısında tam bir ilgi ve duygusal tepki yoksunluğu sergilemesi (böylece potansiyel bir çatışmadan kendini korumuş olur)
Savunma Mekanizmaları
Tümgüçlülük-değersizleştirme
Yüceltilen nesne ile talepkar bir ilişkiye girme gereksinimi
Bu nesneye yönelik gerçek bir sevgi yoktur
Sıklıkla doyum ve sadakat bekleme, özel bir kişi olarak davranılma beklentileri
Nesne bunları sağlamıyorsa gözden çıkarılır
ör. Oral gereksinimleri sağlanmayan nesnenin yok edilmeye çalışılması ya da korkulan (persekütör) hale gelmemesi için değersizleştirilmesi
Patolojik İçselleştirilmiş Nesne İlişkileri
Bölme işlevinin sürmesi ile tamamen iyi ve tamamen kötü kendilik ve nesne imgelerinin bütünleştirilmesi olumsuz etkilenir
Dışa yansıtılan tamamen kötü temsilleri ile tehlikeli dış dünya imgesi oluşur
Buna karşı savunma olarak tamamen iyi kendilik imgelerinin kullanımı megalomanik, idealleştirilmiş kendilik algısının oluşmasına neden olur
Kernberg borderline kişilik organizasyonunu tanımlarken Mahler’in gelişim şemasından da yararlanmıştır
Kernberg’e göre bu hastalar sembiyotik dönemi geçmişler; kendilik ve nesne birbirinden ayrılmıştır
Ancak ayrılma-bireyleşme döneminde sorun yaşamışlardır. Bunu nedeni olarak annenin duygusal varoluşundaki hasarlardır
Bunun sonucu nesne sabitliğinin oluşmamasıdır. Dolayısıyla annenin sakinleştirici imgesi içselleştirilememiştir
Ayrılığa ve yalnız kalmaya toleransları oldukça düşüktür
Gerçeği Değerlendirme
Gerçeği değerlendirme bir ego fonksiyonudur (psikotik organizasyondan ayrımı sağlar)
Kendiliği başkalarından, iç uyaranları dış uyaranlardan ayırt etme kapasitesi ve kişinin kendi duygulanım, davranış ve düşünce içeriğini sosyal normlara göre değerlendirme kapasitesi olarak tanımlanır.Borderline kişilik organizasyonundaki hastaların gerçeği değerlendirmeleri yeterlidir
Abdurahman çavdar.
KAYNAKLAR:
Sınır Durumlar ve Patolojik Narsisizm Otto F. Kernberg
Sapıklıklarda ve Kişilik Bozukluklarında Saldırganlık (Kenberg)
Borderline Kişiliğin Psikoterapisi Nesne İlişkilerine Odaklanmak . (Kernberg)
Borderline Kişilik Bozukluğu için Aktarım Odaklı Psikoterapi ( Kernberg)
İnsan Yavrusunun Psikolojik Doğumu
Margaret S. Mahler
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Borderline Kişilik Organizasyonu - Nesne İlişkileri ve Kimlik Bütünlüğü" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Abdurahman ÇAVDAR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Abdurahman ÇAVDAR'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
