Temel Bakım ve Yeterince İyi Tutum
Temel bakım; temel bakım veren kimse tarafından temel bakım alan kişinin hayata tutunması ve hayatta kalabilmesi için gerekli temel süreçlerin yönetilmesidir. Bebek için temel bakım denildiğinde ise aklımıza öncellikle biyolojik olarak doğum yapmış kişi gelmektedir. Temel bakım veren biyolojik olarak doğumu gerçekleştirmiş kişi olabileceği gibi çeşitli nedenlerle başka kişiler de olabilir. Kabaca temel bakım veren kişi; temel bakım verme sürecini üstlenen, yöneten ve uygulayan kimsedir. Temel bakım, bebek için hayati öneme sahiptir. Bebek için anne karnı eğer bir komplikasyon yoksa bilindik, güvenli, gerekli fiziksel şartların sağlandığı bir ortamdır. Ama doğum ile bebek bilinmedik, adeta uyaran bombardımanın olduğu ve tek başına hayatta kalmasının mümkün olmadığı “dış dünya” ile tanışır. Bebek ancak temel bakım verenin desteği ile hayata tutunur, var olur ve daha fazlası olma yönündeki potansiyelini gerçekleştirebilir. Temel bakımı iki temel kısma ayırabiliriz: Fiziksel Temel Bakım ve Duygusal Temel Bakım. Fiziksel temel bakım dendiğinde; bebeğin beslenmesi, boşaltım sürecinin desteklenmesi ve bebek için gerekli ısı-ışık gibi fiziksel ortam şartlarının sağlanması sayılabilir. Duygusal temel bakım kısmında ise temel bakım veren ile bebek arasında kurulması gereken temel üç duygudan bahsedebiliriz. Bunlar: Sevgi, güven ve huzur duygularıdır. Fiziksel temel bakım ve duygusal temel bakım birbirini tamamlarlar ve birbirleri için vazgeçilmez öneme sahiptir. Fiziksel temel bakım bir binanın zemini gibi düşünülebilir. Duygusal temel bakım ise binanın ta kendisidir. Zemin kuvvetli olmalıdır ki bina yükselebilsin. Bu nedenle fiziksel ve duygusal temel bakımın ikisinin birden varlığı ve tamamlayıcılığı gereklidir. Sadece fiziksel temel bakımın olması, süreci mekanikleştirir ve bebeğin psikolojik var oluşunu olumsuz yönde etkiler. Sadece duygusal temel bakım ise bebeğin fiziksel var oluşu için tehlikedir. Duygusal temel bakım, fiziksel temel bakım sürecinin her bir anına içkindir. Sözgelimi temel bakım verenin bebeğini beslemesi sırasındaki olumlu yüz ifadesi, gülümsemesi, fiziksel teması, ritmik yatıştıran pışpışlama hareketleri ve olumlu bir şekilde kabul edici tavrı sevgisini göstermesini sağlayacak yegane belirteçlerdir. Güven duygusu ise temel bakım verenin bebeğin istekleri konusunda istikrarlı, tutarlı ve doyum sağlayan şekilde var oluşuna işaret eder. Sözgelimi temel bakım verenin tutarsız varlığı veya doyum sağlamayan özelliği güven ilişkisini zedeleyecektir. Huzur ise fiziksel temel bakımın, sevgi gösteriminin ve güven oluşturacak şekilde temel bakım veren-bebek ilişkisinin taçlandığı bir zirve noktası olacaktır. Temel bakım veren fiziksel temel bakımı sağlayıp, koşulsuz bir şekilde olumlu kabulü sunup, sevgi ve güven ortamı oluşturduğunda bebeğin içsel ve dışsal uyaranlar karşısında huzur hissini yaşayıp kendisini kapsanmış bir şekilde hissetmesi olası hale gelecektir. Temel bakım verme tutumlarından da bahsetmek gerekirse, üç temel tutumdan bahsedebiliriz: İhmalkar tutum, yeterince iyi tutum ve müdahaleci tutum. Tutumları konuşmaya başlamadan önce çocukların istek süreci üzerine biraz düşünmek gereklidir. Yerde oynayan bir bebek düşünelim ve biraz ötede bir oyuncağının olduğunu. Bebek yerde oyun oynuyor ve oyuncağının eksikliğini hissediyor olsun. Oyuncağının eksikliği onda olumsuz bir duygu uyandıracaktır. Olumsuz duygu ile çözüm üretecektir ve uygulamaya çalışacaktır. Sözgelimi oyuncağa doğru emeklemeye başlayacaktır. Müdahaleci tutum bebeğin eksiklik ve olumsuz duygusundan haberdardır. Ama bebeğin çözüm üretip, uygulamasını bekleyemez. Sözgelimi oyuncağı alıp bebeğe götürür. Bu durum da bebeğin özerklik, girişim ve başarı hissini ketler. Bebeğin bazı eksiklikleri yaşına uygun olarak çözmesi olasıyken bazılarını çözmesi olası değildir. Sözgelimi beslenmeye dair bir eksik ve olumsuz duygu sonrası bebeğin çözüm üretip uygulaması olası değildir. Temel bakım verenin bu noktada göstereceği eksiklik İhmalkar tutuma örnek gösterir. Winnicott’ un literatüre kattığı “Yeterince İyi Annelik” kavramından gelen yeterince iyi temel bakım veren tutumuna sahip bakım veren; bebeğin isteklerini, yaşadığı eksiklikleri ve olumsuz duyguları görür, bebeğin çözüm oluşturamayacağı alanlarda destekleyici bir tutum da sergileyerek çözümü sağlar. Ayrıca yaş ve gelişimi ile orantılı olarak çözüm sağlayabileceği konularda ise alan açıcı bir tavırla çocuğun özerkliğini, girişimini destekler ve başarı hissini yaşamasını sağlar.
Temel bakım verme süreci hayatımıza öncelikle doğum ile girmektedir. Ama temel bakım süreci ile hayatımızın ileriki yıllarında da karşılaşabiliriz. Herhangi bir hastalık, kaza veya yaşla birlikte oluşan kayıplara bağlı olarak temel bakım almak durumunda kalabiliriz. Bu gibi durumlarda uygulanacak temel bakım verme süreci bebeğe uygulanan temel bakım sürecine benzerlikler taşır. Uygulanacak temel bakım; kişi için hayati olup, kişiyi hayatta tutma noktasında kritik öneme sahiptir. Fiziksel ve duygusal temel bakım olarak iki alt kısma benzer şekilde ayrılabilir ve iki alt kısmın birbirini tamamlayıcılığı aynı şekilde geçerlidir. Bebek temel bakımında ele alınan üç tutum da benzer şekilde hayatın diğer evrelerindeki temel bakım süreçleri için geçerlidir. İhmalkar ve müdahaleci tutumlar, temel bakım alan kişi için istenmeyen ve zararlı özellikler barındıran tutumlardır.
Temel bakım verme süreci hayatımıza öncelikle doğum ile girmektedir. Ama temel bakım süreci ile hayatımızın ileriki yıllarında da karşılaşabiliriz. Herhangi bir hastalık, kaza veya yaşla birlikte oluşan kayıplara bağlı olarak temel bakım almak durumunda kalabiliriz. Bu gibi durumlarda uygulanacak temel bakım verme süreci bebeğe uygulanan temel bakım sürecine benzerlikler taşır. Uygulanacak temel bakım; kişi için hayati olup, kişiyi hayatta tutma noktasında kritik öneme sahiptir. Fiziksel ve duygusal temel bakım olarak iki alt kısma benzer şekilde ayrılabilir ve iki alt kısmın birbirini tamamlayıcılığı aynı şekilde geçerlidir. Bebek temel bakımında ele alınan üç tutum da benzer şekilde hayatın diğer evrelerindeki temel bakım süreçleri için geçerlidir. İhmalkar ve müdahaleci tutumlar, temel bakım alan kişi için istenmeyen ve zararlı özellikler barındıran tutumlardır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Temel Bakım ve Yeterince İyi Tutum" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Emre ŞENGÜR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Emre ŞENGÜR'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
19 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
