Çocukların büyürken anne ve babaları cevap bulmaları konusunda zorlayan gelişim alanlarından biri de cinsel gelişim dönemidir. Çocuğa cinsel bilgiler vermenin en uygun olan zamanı, çocuğun bu konuda sorular sorduğunu fark ettiğiniz zamandır. Ancak çocuklar her zaman bu konu ile ilgili soru sormayabilir. Böyle bir durumda yaş dönemine uygun olarak doğru bilgiyi aktarmak anne ve babalara düşmektedir. Genellikle çocuğunuz 3 yaş civarında cinsellik hakkında sorular sormaya başlar. Çocuğunuza vermek istediğiniz cinsel eğitim hakkında ne tür bilgiler vermek istediğinizi ve yaşına göre onun sorularına nasıl cevap verebileceğinize hazırlanmak sizi bu konu hakkında konuşmada daha rahat hissetmenizi sağlayacaktır.
Birçok çocuk belli bir yaş itibari ile bebeklerin nasıl olduğunu, nasıl doğduğunu merak ederler. Bu bilgiyi arkadaşlarının edinmesi yerine, anne ve babasından doğru bilgiyi edinmesi oldukça önemlidir. Çocuğunuzun cinsellik konusunda rahatça sizinle konuşabilmesi ve sorular sorabilmesi için erken yaşta bu konunun konuşulabilecek normal bir konu olduğunu hissettirmeniz önemlidir. Bu noktada ebeveynlerinde cinsellik konusunda konuşurken gergin olmamaları önemlidir. Çocuğunuza bedenini tanımasına yardımcı olurken, ona bedeninin sınırlarını da öğretmiş olacaksınız. Bu sayede çocuğunuzu cinsel tacizden korumak amaçlı da bir önlem de almış olursunuz.

5-6 Yaş Çocuklarının Cinsel Gelişim Özellikleri
Yaşıtlarıyla cinsel oyunlar (doktorculuk, evcilik, hemşirelik vb.) oynamaya devam eder. Cinsiyetin değişmediğini kavramaya başlar. Özel alanlar netleşmeye başlar. Bu nedenle banyo yaparken, giyinirken ya da soyunurken utanma davranışı gözlenir. Oyunlarda ilk tercihi kendi cinsiyetinden arkadaşlarıdır. Vücudun özel bölümleri ile ilgili kelimeleri kullanabilir. Başkalarının bedenlerini merak duygusu, bedenleri inceleme isteği ile devam edebilir. Sosyalleşmenin artmasıyla birlikte aşık olma, evlenme gibi kavramlardan bahsedebilir. Birbirlerine dokunma, öpme isteği görülebilir. Karşı cinse özgü davranışlar sergileyebilir. Bu yaş grubundaki çocuklar daha sık soru sorabilir. Haz aldığı noktalara okunma davranışı bu yaşta da devam edebilir. Sosyal çevresinden cinsellik ile ilgili fikirler edinmeye başlayabilir. Mahremiyet duyguları artar (banyo yaparken, giyinirken vb.).

3-6 Yaş Grubunda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar ve Ebeveynlere Tavsiyeler
• Çocukların hiç soru sormamaları bu konuyu merak etmedikleri, bu konuda bilgi sahibi olmamaları anlamına gelmez. Çocuğunuzun soru sormasını beklemeyin. Yukarıda belirtilen yaş dönemin de ki özelliklerden herhangi birini fark ettiğiniz zaman cinsellik hakkında çocuğunuzu bilgilendirmek içinin yaşına uygun cinsel eğitim kitaplarından yararlanabilirsiniz.
• Çocuğunuz soru sorarken tam olarak neyi kastettiği iyice anlaşılmalıdır. Sorusu mutlaka cevaplandırılmalı ancak cevaplar gelişim seviyesini uygun kısa ve net cevaplar olmalı. Çocuk daha fazlasını bilmek istemediğinde gereğinden fazla bilgi verip, çocuğun kafası karıştırılmamalıdır. Çocuğunuz soru sorduğunda soruları geçiştirilmemeli, sorduğu sorudan dolayı yargılanmamalı ya da “Aaa çok ayıp” şeklinde utandırılmamalıdır.
• Çocuğunuzun ne bildiğini ve ne anladığını öğrenmek için ne düşündüğünü sormaktan çekinmeyin. Çocuk soru sorduğunda cevap vermeden önce biraz konuşması sağlanmalı. “Sen ne düşünüyorsun?” diye sormak ne bildiğini öğrenmek için iyi bir fırsattır. Eğer çocuğunuzun sorduğu sorunu cevabını bilmiyorsanız’ ’Ben de bilmiyorum’ ’demeniz uygundur. Konuşmayı ’Bu gerçekten iyi bir soru bu konuyu araştırıp sana cevabını vereceğim/birlikte araştırabiliriz.’’ diyebilirsiniz. Bu süreçte ilgili kaynaktan doğru bilgiyi alıp en kısa sürede çocuğunuz ile paylaşabilirsiniz.
• Çocuğunuza iyi/kötü dokunuşları ve ‘Hayır’ deme hakkının olduğunu, kendi rahatsız hissettiği bir durumda hayır diyebileceğini öğretin. Çocuğunuza bedeninin kendine ait olduğunu, anne-baba-doktor dışında kimsenin onun vücuduna izin vermediği sürece dokunamayacağını öğretin. Çocuğunuzu erken uyaracak yayın ve görsel medyada tanık olabileceği konu ve resimlere karşı dikkatli olun.
• Mahremiyet sadece cinsellikle ilgili değildir. Öpülmekten hoşlanmayan bir çocuğu öpmek de, bir yetişkini öpmesi için ısrar etmek de çocuğun mahremiyetini ihlal etmektir. Bu nedenle çocuğa bedeninin kendisine ait olduğu ve bedeniyle ilgili konularda kendisinin karar verebileceği küçük yaşlardan itibaren hissettirin.
• Çocuğunuzun çıplaklığa olan ilgisinin artmaya başladığını fark ettiğiniz zaman, çocuğunuzla birlikte banyo yapmayı ve tuvalete ihtiyacını gidermeyi bırakın. Anne ve babalar çocuğun hareketlerindeki değişimlerden heyecanlandığını, aşırı ilgilendiğini (gözlerini dikip uzun uzun bakıyorsa vb.) ya da utandığını gözlemleyebilir. Genel olarak 2 yaşından itibaren karşı cinsten çocukların yanında çıplak olmamaya özen gösterildiğinde, çocuk kişisel gizliliği öğrenir ve sosyal durumlarda yapılabilecekler/yapılamayacaklar hakkında bilgi sahibi olur.
• Mastürbasyon oldukça sık rastlanan ve doğal kabul edilen bir durumdur. Çocuğun bedenini tanımaya yönelik keşfinden ortaya çıkar. Bu davranıştan haz aldığını fark eden çocuk, davranışı bilinçli olarak tekrarlar. Çocuk için rahatlatıcı ve sakinleştirici olması yönünden parmak emme ve tırnak yeme davranışından farklı değildir. Mastürbasyon çözülmesi gereken bir problem değildir ancak davranışın altında yatan sebeplerin (kardeş doğumu, cinsel tacize uğramış olmak, duygusal yoksunluk, anne- baba boşanması, emziği bırakmak vb.) fark edilmesi gerekir. Mastürbasyon ne zaman bir problem olur? Çocuk, kendi bedeniyle uğraşmaktan başka bir hiçbir şey ile ilgilenemez hale gelirse, mastürbasyon sıklığı ve şiddeti aşırı görünüyorsa, günlük aktiviteleri engelliyorsa bir uzman desteği alınmalıdır.
• Çocuğun mastürbasyon yaptığına şahit olunduğunda: Çocuk kesinlikle utandırılmamalı, korkutulmamalıdır. Çocuğa fiziksel müdahalede bulunulmamalı ve davranışı engellenmemelidir. Anne babanın iyi bir gözlemci olması önem taşımaktadır. Çocuk mastürbasyon davranışını ne zamanlarda daha sık yapıyorsa, davranışın öncesinde çocuğa vakit geçirmesi için iyi seçenekler sunulmalıdır. Mastürbasyon yapan çocuğa;“ Vücudunu merak etmen ve kendine dokunmak istemen çok normal, özel bölgelerine dokunmak yalnızca evdeyken ve etrafta kimse yokken yapabileceğin bir şey.” diyerek kendine dokunma davranışını nerede ve ne zaman yapıp yapamayacağının sınırını belirlemek de önemlidir.
Çocuğu Cinsel İstismardan Korumak
Çocuğu cinsel istismardan korumanın ilk yolu, anne babanın kendi bedenlerinin özel olduğunu çocuğa davranışları ( çocukla çıplak şekilde banyo yapmayarak vb.) ile göstermesidir. Vücudun özel bölgeleri çocuğa açıklanmalıdır. Bu özel bölgelere anne-baba, doktor ve öğretmeninden (okul öncesinde) başkasının dokunmaması, görmemesi gerektiği çocuğa anlatılmalıdır.
Biri çocuğa hoşlanmadığı tarzda dokunduğunda/ öptüğünde “Hayır, istemiyorum.” demek ve durumu güvendiği bir yetişkinle (anne-baba/ öğretmen) paylaşması öğretilmiş olmalıdır. En önemlisi çocuğu tanımadığı yetişkinleri öpmesi, kucaklaması konusunda zorlamamaktır.
Çocuğa anne-babasının özel bölgelerine dokunması konusunda izin verilmemeli ve çocuk dudağından öpülmemelidir. Cinselliği çağrıştırdığı için çocuğun kafasının karışmasına ve gelişiminin olumsuz etkilenmesine neden olabileceği gibi aynı zamanda çocukları cinsel istismara açık hale getirebilir (anne babası tarafından dudaktan öpülen çocuk, başkasının da kendisini dudaktan öpmesinde bir sakınca görmeyebilir). Çocukla iyi ve kötü dokunuşlar hakkında mutlaka konuşulmalıdır. Bunun için hikâye kitaplarından yararlanılabilir.


Cinsel Eğitim Verirken Yardımcı olabilecek Kitap Önerileri

• 4-6 Yaş Çocuklar için Cinsel Bilgiler-Isabelle Fougere, Epsilon Yayınları.
• Ben Nereden Geldim?/Miniklerin Dünyası- Sergi Camara&Teresa Herrero, Altın Kitaplar.
• Bedenim Bana Ait-Pro Familia, Gergedan Çocuk.
• Ben Nereden Geldim? –Peter Mayle, Sistem Yayıncılık.
• Çocuklar İçin Cinsel Eğitim Öyküleri- Yaşam Yanardağ Çelik, Net Çocuk Yayınları.
• Sır Versem Saklar Mısın?- Jennifer Moore Mallinos- Redhouse Kidz Yayınları.
• https://cocukistismari.wordpress.com/
• Kiko ve El - http://www.cocukhaklariizleme.org/wp-content/uploads/PREMS188713_TUR_2029_KikoBook_BAT_245x245mm_WEB.pdf