Dikkat, sosyal ortamda bir nesne ya da kişi üzerinde psikolojik ve fizyolojik enerjinin ayarlanma becerisi olarak tarif edilebilinir. Kişinin kendisi ile karşısındaki birey ve nesne arasındaki koordinasyonudur.
Seçici algımız çevredeki sınırsız uyarandan dikkatimizi kendi ilgilerimiz doğrultusunda belli bir nesne ya da kişiye yöneltir. İlgi derecemize bağlı olarak dikkat süremiz ve hızımızda artar. Süregelen dikkat de konuya merakın devamlılık halini artırdığı gözlenmiştir. Şüphesiz çevredeki sayısız uyaranın her birine dikkati verebilmek mümkün olmaz. Algı çerçevemiz beş duyu organımızla belirlenir. Bu nedenle insan dikkati sınırlıdır.
Çocuklar söz konusu olduğunda Dikkatsizliğe dair söylemler anneler tarafından okula başlama yaşı geldiğinde artmaya başlar. ‘ Masaya oturtamıyorum ‘,’İlgisi çok çabuk dağılıyor ‘, ‘Hep ben hatırlatıyorum unutuyor ‘ gibi şikayetleri çok sıklıkla duyuyoruz. Oyun çağında olan çocukların kendini kontrol becerilerini artırmak dikkatlerini geliştirmek ‘oyun diliyle ‘ yapıldığında kalıcı olumlu etkiler görmek mümkün olur. Dikkatin artırılmasında Birincil hedef öğrenmeye isteklilik oranının motivasyonun sağlanmasıdır. İlgi duyulan konu üzerinde dikkatin toparlanmasının ve sürdürülmesinin çok daha kolay olduğunu söylemiştik. Bu nedenler yapılacak yaptırımlar ya da sınırlamalar olumlu sonuç getirmeyecektir. Ayrıca çocuğun dikkatine dair yapılacak gözlem ve değerlendirmeler bize onun öğrenme becerileri ve hızı hakkında öznel bilgi verir. Hangi alanda görsel, işitsel vs gibi yetilerinin az ya da çok gelişmiş olduğunu bilirsek dikkatini güçlendirme ipuçlarını da yakalamış oluruz. Bazı çocuklar masa başında çok daha rahat konsantre olabilirken bazıları eyleme dönük enerjik yapıları nedeniyle daha uzun sürede bir etkinliği tamamlayabilir. Dolayısıyla dikkati dağınık olan çocukların çevresel uyaranlardan etkilenme ve faaliyetten sıkılma, kopma gibi davranışları daha yoğundur. Bu sosyal ilişkilerde de izole davranışlara yol açabilir. Bu durumda öğrenmeye hazırlık becerilerinin gelişimine odaklanılmalıdır;
1)Çocuğun kişisel farkındalık düzeyini artırmak (Evde küçük sorumluluklar vermek, kendi oyuncaklarını toplama, dizme yerleştirme, giysilerini seçme, giyme ve kirliğe atma , yemeğe tabağını getirme, çantasını toplama vb)
2) Günlük hayatta oyun içerikli alıştırmalarla isteklilik ve ilgi oranını artırma (Kayıp oyuncağı bulma, gününü anlatan resim çizme, isim-şehir , evet –hayır oyunları )
3)Çevresel farkındalık düzeyini artırmak ( yemek hazırlarken bezelye –barbunya ayırmak , masa örtüsü, bardak ,çatak –kaşık bulma ,oyuncak toplarken söylenenleri sırasıyla bulma vb)
4) Bedensel Taklit oyunları
5)Sözel taklit oyunları
6) Yanlışları bul
7) Benzerlikleri bul
Temel amaç oyunları keyifli hale dönüştürerek An’da kalma istekliliğini artırmak olduğundan sıkılma, yorulma, bıkma gibi dikkati dağıtan psikolojik faktörleri de elimin etmek olmalıdır. Eğlenceli, keyifli oyunları öğrenme hızı ve hafıza da tutma oranı oldukça yüksektir.
Dikkat becerilerinin gelişimi sosyal ve zihinsel alanlarda başarı ve verimlilik kıstası olduğundan küçük yaşlardan itibaren önemsenmeli ve desteklenmelidir. Sadece akademik zeka başarı açısından değil sosyal ilişkilerdeki karşılıklılık, bağlanma, sempati, empati vb duygusal zeka başarı açısından da önemlidir.