2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Kimler Manüplasyon Yapar
MAKALE #17817 © Yazan Uzm.Psk.Tuğba DEMİRÖZ | Yayın Ocak 2017 | 9,540 Okuyucu
Bazen de manipüle eden kişi kendi zaaflarını kullanabiliyor. Bu bir hastalık da olabilir, maddi yetersizlik de olabilir… Acındırmak da bir manipülasyon mudur? Örneğin ağlamak…

Psikologlar buna ikincil kazanç der. Yani kendi yaşadığı mesela maddi sıkıntı, işsizlik, kötü yaşantı deneyimleri... gibi şeylerin arkasına saklanarak yaptıklarına anlayış beklemek ikincil kazanca örnek olarak verilebilir. Sinirliyim çünkü işsizim, televizyonu kırdım çünkü maddi olarak dar boğazdayım, o adamla tartıştım çünkü dün gece kabus gördüm, uyuyamadım. Yani her yaptığımın açıklaması var, işsizsem herkese bağırıp çağırabilirim, yani işsizliğimin arkasına saklanıp o durumdan bir kazanç elde edebilirim yönünde hareket etmek, birçok kişide kolayca rastlanan bir davranış şeklidir. Oysa edemezsin. İşsiz olman kimseye bağırmanı gerektirmediği gibi bu davranışını haklı da çıkarmaz. Borç batağında olman televizyonu ya da eşyaları kırıp dökmeni gerektirmez. Herkesin kendine göre sıkıntıları, sorunları var, her sorunu olan sorununun ardına saklanıp çevresindeki kişi ve eşyalara zarar verecek olsa dünya savaş alanına dönerdi.

İkincil kazançlar maalesef en ustaca manüplatörler tarafından kullanılır.

Kimileri de ikincil kazanç sağlamayı hastalıklarının arkasına saklanarak yapar. Örneğin bana ondan bahsetme onun adını duydukça tansiyonum yükseliyor, üstüme gelmeyin yeter şekerim düşüyor, evde yalnız kalamam bilmiyor musunuz panik atak geçiriyorum... Yani hastalıklarından kendilerine kazanç sağlayıp, birçok davranışını hastalığının ardına gizleyip sorumluluk almazlar, sözde herkes hastalığı şifa bulsun ister özde ise kendilerine biraz gerçekçi gözle bakma cesaretini gösterirlerse, aslında hastalıklarından kazançları olduğu için bırakmak istemediklerini rahatlıkla görebilirler.

Aynı şekilde alkol gibi kullandığı bir maddenin arkasına saklanarak o sözleri alkollüyken ettim yoksa eder miydim gibi alkole atfedip kendini aklama ülkemizde çok yaygın bir davranış şekli. Hele ki acındırma, çok güçlü bir manüplasyondur ki dilenciler, bir işte dikiş tutturamayıp sürekli iş değiştirenler, kumarbazlar, madde bağımlıları en çok bu yöntemi kullanır.

Eşimiz veya yakın arkadaşlarımızın da bunu yaptıklarını söyledik. Yakın ilişkilerde iyi niyet ve fedakârlık manipülasyona zemin hazırlayabiliyor. Özellikle evliliklerde bu eşler arası ilişkiyi nasıl etkiler?

Evet herkes birbirini manüple eder, iyi arkadaşlar da, birbirini seven eşler de, evlatlar da ve fakat bu ara sıra duruma bağlı olarak gelişir ve karşılıklı bir denge içindedir, taraflar kendini kullanılıyor gibi hissetmez, alıyordur veriyordur, veriyordur alıyordur. Sevdiğiniz, iyi duygular beslediğiniz, aşık olduğunuz kişi sizin kendisine olan duygularını çıkarları için kullanıyor ve bunu sürekli yapıyorsa, kendinizi kullanılıyor hissediyor; hatta zaman zaman buna emin oluyor ve kullanıldığınızı ifade ettiğinizde manüple eden kişi sesini yükseltiyor, sizi hesapçı kitapçı, çıkarcı olmakla suçluyor, kendini acındırıyor ve işin sonunda siz kendinizi suçlamaya başlayıp "Ya gerçekten ben ne biçim insanım neleri dert ediyorum ya" deyip kendinizi berbat hissediyorsanız ciddi bir manüplasyon altındasınız demektir. İlişkilerde çok sık görülen bir durumdur ve kurban bu kadarının artık yeterli olduğuna karar verene kadar devam eder. Bazen, bazı insanların -ki genellikle çok sevdiğimiz kişilerdir onlar- hayatlarımızı mahvetmesine izin veririz ve onlara karşı olan hislerimizden faydalanmasına göz yumarız. Oysa bu hiç doğru bir davranış değildir. Sınırı nerede katılaştırmanız nerede yumuşatmanız gerektiğini iyi analiz edin. Eğer özveri ve fedakarlık sadece sizden gidiyor, feda eden sadece siz oluyor, karşı taraf hep kar eden oluyorsa; buna rağmen verenin kendisi olduğunu iddia ediyor ve sizi hiç bir şey vermemekle suçluyorsa oradan tam gaz uzaklaşın, kardeşiniz, eşiniz bile olsa ciddi bir manüplasyon altındasınız demektir.

Anne babalar çocukları üzerinde manipülasyon uygulayabilirler mi? Bunun çocuk üzerindeki etkisi nedir?

Elbette uygular, övmek, ödüllendirmek, mahrum bırakmak, acındırmak, ceza... birçok yolla çocuk manüple edilebilir. Yeni davranış alışkanlıkları kazandırma da gereklidir de. Aile içinde çocuk henüz kendine bakabilecek yeterlilikte olmadığından, aileye bağımlı olduğundan aile kendi istediklerini çocuğa yaptırmak için harçlığından kesebilir, elinden telefonunu bilgisayarını alabilir ki çok da sık karşılaşılan durumlar arasındadır. Böylece çocuk ailenin isteğine boyun eğmek zorunda bırakılır; ama aileler bu yolla çocuklarına iyi alışkanlık kazandırmak için yaparlar. Bazen de gerçekten zararlı manüplasyonlar yaşanabilmektedir. Mesela ailede yaşanan ensest durumlar, işsiz bir babanın evde terör estirmesi, ataerkil aile yapısında kız çocukların ezilmesi, tutarsız anne babalık ... çocuk için ciddi manüplasyondur ki onun kişiliğini, ruh ve akıl sağlığını mahveder.

Sadece sözler değil jest ve mimikler, vücut dili de birer manipülasyon aracı olabilir mi?

Vücut dili iletişimin en büyük yüzdesini kaplar. İletişim kurarken vücut dili, ses ve kelimeleri kullanırız ki % 62 ile vücut dili ilk sıradadır. İstediğini yaptırmak isteyen bir manüplatörün sesini yükselterek karşısındakine istediğini yaptırması gibi, hiç konuşmadan sadece kabalaşarak, omuzlarını dikleştirererek, yüzünü korkutucu ifadeyle doldururarak, gözlerini pörtleterek, yumruğunu havaya kaldırırak da manüple etmesi mümkündür. Aynı şekilde alaycı bakışlar, aşağılar tavırlar, göz süzmek, yüz çevirmek, küsmek, diş gıcırdatmak, el kol hareketi yapmak... da manüplasyon aracı olarak kullanılmaktadır. Uzun zaman dayak yiyen çocukların herhangi birinin iyi niyetli el hareketine bile kaçma tepkisi vermesi nasıl bir manüplasyona maruz kaldığının göstergesidir.

Karşısındaki kişiyi aşağılayan, hassas olduğu bir konuda onu provoke eden durumlar da manipülasyon mudur? Bu bir futbol fanatizmi de olabilir, fiziksel görünümü de olabilir…

Nice insan hiç yapmayacağı şeyleri birileri gaz verdi diye veya kendisini aşağıladı "Yapamazsın, edemezsin" dedi diye yapmaya kalkmıştır ve uyanık olmazsa kalkacaktır da.

Bir insanı yüreklendirmek, gaz vermek ne ise aşağılamak, toplum önünde küçük düşürmek de odur. Provake etmek de. Egosu harekete geçen kişi maalesef aptalca şeyler yapmaya zorlanabilir. Bu yüzden provake edildiğinizde konu her ne olursa olsun yapacağınız şeyin buna değip değmeyeceğini düşünün, aklı selimizi koruyun. Yaralanmış ego sizi deliye çevirmeden merkezinizi koruyun. Aptalca bir şey yapmadan önce bekleyin ve her şeyi bir süreliğine dondurun, durun, düşünün, etraflıca düşünün, sakin kalmaya çalışın; çünkü provakasyon her zaman bir amaca yöneliktir ve bu amacı fark etmeden verdiğiniz her tepki sonradan pişmanlık getirecektir. Bir zamanlar eski Türk sinemasında Fikret Hakan'ın oynadığı Diyet adlı bir film vardı. Hatırladığım o filmin sonunda kendi elini bileğinden satırla kestiğiydi. Konusunu tam hatırlamasam da o filmde o eli üzerinde çok fazla manüple edilmiş, sonunda dayanamayıp, akıl dışı bir hareketle satırla kendi elini koparmıştı. Yine mitinglerde, futbol maçlarında insanlar rahatlıkla provake edilmekte ve sürü olarak harekete zorlanmaktadırlar. Her zaman aklı selim olmak da yarar var.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Kimler Manüplasyon Yapar" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Tuğba DEMİRÖZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Tuğba DEMİRÖZ'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     3 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Tuğba DEMİRÖZ Fotoğraf
Uzm.Psk.Tuğba DEMİRÖZ
İstanbul
Uzman Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi244 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Tuğba DEMİRÖZ'ün Yazıları
► Manüplasyon Psk.Tuğba DEMİRÖZ
► Manüplasyon Teknikleri Psk.Tuğba DEMİRÖZ
► Kimler Bireysel Terapiye Başvurabilir Dr.Psk.Fatih SÖNMEZ
► Psikolog İş Ne İş Yapar? Psk.M.Enes İMERT
► Psikolog Ne Yapar? Psk.Özlem DEMİRCİ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Kimler Manüplasyon Yapar' başlığıyla benzeşen toplam 31 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Manüplasyon Ocak 2017
► Empati Kasım 2016
► Stres Şubat 2015
◊ Kıyamet Senaryoları Temmuz 2013
◊ Ticari Zeka Haziran 2013
◊ Hey Tuğba Naber? Nisan 2013
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:20
Top